برخی اوقات در محیط کار ممکن است مشکلاتی میان کارفرما و کارگر به وجود آید. هرچند در اکثر مواقع اولویت، با سازش و حل دوستانه میباشد اما در صورت حل نشدن این مشکل از روش های دوستانه و مسالمت آمیز کار به مراجع قانونی کشیده میشود. امروزه پرونده های بسیار زیادی در رابطه با اختلافات میان کارگر و کارفرما وجود دارد. در این رابطه تصمیم گرفتیم تا گفتگویی کوتاه با خانم زهرا زبرجد وکیل پایه یک دادگستری (وکیل ثبتی به شماره پروانه 9147) و عضو کانون وکلای مرکز داشته باشیم.
در صورتی که اختلافات میان کارگر و کارفرما به سازش ختم نشود، نیاز است تا با طرح شکایت، پرونده را به مراجع مربوطه ارجاع دهیم. مراجع اصلی رسیدگی به این دست از مسائل عبارتند از:
زمانی که شکایتی میان کارگر و کارفرما طرح میشود، اولین مرجع رسیدگی به آن شورای اسلامی کار است. شورای اسلامی کار در این مرحله به پرونده ورود کرده و به اختلافات موجود اعم از قراردادهای کارآموزی، عدم رعایت قانون کار و موافقت نامه های کارگاهی میپردازد اگر در این مرحله، توافقی میان کارگر و کارفرما یا نمایندگان آنها حاصل نشد، پرونده به هیات تشخیص ارجاع داده خواهد شد.
برخی اوقات به دلیل عدم سازش دو طرف در شورای اسلامی کار، پرونده به هیات تشخیص ارجاع داده میشود. در این مرحله، شکایت و مستندات موجود مورد بررسی قرار گرفته و رای صادر خواهد شد. لازم به ذکر است رای صادره قابل اعتراض خواهد بود.
در صورت به نتیجه نرسیدن پرونده در هیات تشخیص یا اعتراض یکی از طرفین، پرونده مربوطه به هیات حل اختلاف کار ارجاع داده خواهد شد. این جلسه با حضور 9 نماینده برگزار خواهد شد.
· سه نماینده از دولت
· سه نفر از نمایندگان کارگران
· سه نفر نماینده کارفرمایان
رای صادره در این جلسه در صورت نهایی شدن مطابق با قوانین کار بوده و اجرای آن توسط دو طرف لازم الاجرا است.
رای صادره توسط هیات حل اختلاف کار نیز قابل اعتراض بوده و در صورت اعتراض نیاز است تا برای بررسی و رای نهایی به دیوان عدالت اداری مراجعه شود. طبق اصل 173 قانون اساسی، دیوان عدالت اداری وظیفه دارد تا به شکایت مردم نسبت به مامورین یا واحدهای دولتی رسیدگی کند.
عمده ترین اختلافات میان کارگر و کارفرما، عدم پرداخت حقوق، سنوات، بیمه و اضافه کاری به کارگر میباشد. طبق قانون کار، کارفرما موظف است تا حقوق، پاداش، و حق اضافه کاری را هرماه حساب کرده و به کارگر پرداخت کند.
برای شکایت از کارفرما، لازم است تا مراحل مختلفی طی شود در بخش زیر به مهم ترین اقدامات مورد نیاز برای شکایت از کارفرما اشاره خواهیم کرد:
· ثبت نام و احراز هویت در سامانه prkar.mcls.gov.ir
· ثبت دادخواست در سامانه
· وارد کردن اطلاعات شخصی، کاری و شرح درخواست
· تعیین مکان و زمان جلسه سازش (معمولا دو هفته بعد از ثبت دادخواست برگزار میشود)
· ارائه مدارک و مستندات به کارشناسان مربوطه
· صدور رای با توجه به مستندات و دفاعیات
نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که در صورت عدم حضور یکی از طرفین در جلسه سازش، پرونده به هیئت تشخیص ارسال شده و جلسه بعدی پس از دو هفته برگزار خواهد شد.
یکی از مشکلاتی که امروزه بسیاری از کارگران با آن مواجه هستند، عدم ارائه قرارداد مستند از سوی کارفرمایان به آنها میباشد. خوشبختانه امروزه در قانون، برای این مورد هم بندهای مختلفی وجود دارد. کارگر در صورت عدم داشتن قرارداد مستند و مکتوب میتواند با جمع آوری استشهاد، پرینت واریزی حقوق از سوی کارفرما و شهادت شاهدان، نسبت به احقاق حق از کارفرما اقدام کند.
در مورد مهلت شکایت از کارفرما تفاوت هایی وجود دارد برای مثال: برای اعتراض به اخراج خود از کار میتوان تا 30 روز بعد از آن اقدام به ثبت شکایت از کارفرما کنید، اما خوشبختانه برای ثبت شکایت در خصوص حقوق، بیمه و نپرداختن مزایا هیچگونه محدودیت زمانی وجود نخواهد داشت.
امروزه بسیاری از کارگران با مشکلاتی در قراردادهای خود مواجه هستند و ممکن است در آینده با مشکلاتی در خصوص حق و حقوق خود مواجه شوند. پیشنهاد میشود تا در هنگام امضاء کردن قرارداد کاری خود با دقت آن را مطالعه کنید. زهرا زبرجد وکیل پایه یک دادگستری (وکیل ثبتی به شماره پروانه 9147) و عضو کانون وکلای مرکز با داشتن سالها تجربه در زمینه پرونده های مشابه میتواند به شما کمک کند تا سریعتر به حق و حقوق خود برسید.