نقش پاکستان در باز تولید ناامنی

تدبیر24: پاکستان را از هر زاویه ای که نگاه کنیم باز هم کشوری عجیب و غیر عادی به نظر می رسد. کشوری از سال ،1947همواره غرق در خون ریزی،خشونت،نا امنی ،جنگ های قبیله ای،مداخلات خارجی، جنگ های فرقه ای، نبرد و مداخله در امور داخلی همسایگان ،باز تولید سیستماتیک نظامی و امنیتی خشونت ،کودتا و..

نمی دانم محمد علی جناح اگرمیدانست بنیان چه کشوری را پایه گذاری می کند ،باز هم در برپائی آن اصرار می ورزید؟سالها پیش در لاهورچنین پرسشی را با رئیس ' اقبال اکادمی' مطرح کردم.تعجب همراه با ناراحتی از این سوال به قول او شرورانه قابل پیش بینی بود .اما به 1 نکته اشاره کرد و گفت'همزمان با پایان جنگ جهانی دوم وخروج بریتانیا از شبه قاره هند ،تاثیر محوری نقش مسلمانان در استقلال هند و همراهی آنها با گاندی، نمی توانست بهائی جز استقلال و تشکیل کشوری مستقل در پی داشته باشد.'

خب، تا آنجا که به مسئولیت های اخلاقی تاریخی مربوط می شود پاکستان تاسیس شد.اما طی تقریبا 67 سال گذشته ،بی ثباتی و باز تولید خشونت داخلی و انعکاس آن به خارج از مرز ها همواره شاخص ترین نماد این کشور درجهان بوده است. یک دیپلمات سابق افغان که اکنون در لندن زندگی می کند نقل قولی از ظاهر شاه پادشاه سابق افغانستان بیان کرده که معلوم نیست چقدرسندیت دارد،. او میگوید شاه بابا یک بار که از مداخلات روزافزون پاکستانی ها و ایجاد ناامنی در کشور خصوصا ایالات جنوبی به ستوه آمده بود گفت'از نیرنگ، فقط خدا پاکستانی ها را میشناسد !کیفر آنها هم با خدا'.

در تازه ترین خشونت های بی سابقه ، بیش از 141 عضو یک مدرسه که 132 تن آنها دانش آموزان کم سن بوده اند به دست طالبان پاکستانی در پیشاور قتل عام شدند.واکنش دولت و ارتش پاکستان چیزی جز آنچه انتظار میرفت نبود.'محکومیت و قول برخورد موثر با طالبان!'.حیرت آوراما قابل پیش بینی، مقامات اسلام آباد باز هم تلاش کردند مسئولیت چنین اقدامات دهشتناک و نا امنی را به گردن همسایگان بیاندازند. کما اینکه در اتفاق اخیر،آقای نخست وزیر، بلافاصله ژنرال راحل شریف، رییس ستاد ارتش و ژنرال اختر رئیس سازمان مخوف و نه چندان خوشنام اطلاعات ارتش پاکستان(آی - اس - آی) را راهی کابل کرد تا آنگونه که سخنگوی ارتش در اسلام آباد گفت به مقامات کابل ضرورت مبارزه مشترک با طالبان را به آنان یاد آوری کند!!. یک دیپلمات هندی مقیم اسلام آباد به شرط عدم افشای نامش میگوید' اعزام مقامات عالیرتبه ارتش پاکستان به کابل نوعی فرار به جلو وکاری مسخره بود. بعداز حادثه حمله تروریستی به هتل تاج محل بومبائی در سال 2008که به کشته شدن 170 نفر منجر شد ،مقامات اسلام آباد درصدد اقدام مشابه واعزام هیاتی به دلهی نو برآمدند. اما دست آنها را خواندیم و امکان مانور تبلیغاتی را از پاکستانی ها گرفتیم'.پاره ای کارشناسان سیاسی منطقه ای که معتقدند پاکستان تبحر خاصی در مقصر جلوه دادن همسایگان خود در بروز ناامنی ها ی مشترک دارد، دیدگاه این دیپلمات هندی را تایید می کنند.کما اینکه طی 3 سال گذشته و با افزایش ناامنی های مرزی پاکستان با ایران که منجر به کشته شدن یا به گروگان گرفته شدن ماموران مرزی ایران شده، اسلام آباد اعلام کرد این ایران است که باید از مرز های خود مراقبت کند.مقامات ایران همواره گفته اند گزارش های مستندی از حضور گروه های تروریستی در کویته به اسلام آباد داده اند اما هیچگاه مورد توجه قرار نگرفته است.یافتن پاسخ این سوال 'که مقصراصلی وعلت ایجاد این همه ناامنی و خشونت سیستماتیک داخلی و منطقه ای در حاکمیت پاکستان کیست وچرا ؟'چندان هوش و ذکاوت سطح بالائی نمی خواهد. در خارج، حداقل بسیاری از دیپلمات های مقیم منطقه و نیز مقامات افغانی می گویند پاکستان به دلیل ترس از دست دادن موقعیت خود مایل به ایجاد ثبات درمنطقه خصوصا در افغانستان نیست.

آیا دولت مرکزی اسلام آباد مسئول واقعی ست ؟ شاید،اما نه تا آن اندازه که ارتش مقصر و مسئول مستقیم شناخته میشود. این که شاکله و ساختار تشکیلات طالبان چه در پاکستان و چه در افغانستان،برگفته از تعریف و مدیریت پاکستان و ارتش این کشور است واقعیتی انکار ناپذیراست.مهمترین قربانی آن هم افغانستان است. به هرحال پدیده دولت درپاکستان عمدتا زاده توافقات ارکان ارتش با سازمان های اطلاعاتی خصوصا (آی - اس - آی)است و ضعیف ترین حلقه در حاکمیت محسوب می شود. در کنار این نگرانی موضوع تسلط حیرت آور کشور های عربی خلیج فارس خصوصا عربستان و امارات بر ارتش و سازمان امنیتی آن خود مزید بر علت شده است. بی اطمینانی به ارتش تا به آنجا پیش رفته که حتی پنتاگون به دلیل نفوذ حیرت آور گروه های تندرو و حامیان طالبان در سازمان ارتش، تقریبا هیچ عملیاتی را با اطلاع آنها انجام نمیدهد. مانند حمله سال 2011 به مقر بن لادن در ابوت آباد. با چنین ساختار بالقوه مخاطره زا و تنش طلبی چگونه می توان مقابله کرد؟به درستی نمیدانم!4 ویژگی منفی 'قدرت زیاد،عدم تسلط دولت بر آن،پیچیدگی مخوف ساختار نظامی و امنیتی و از همه مهمتر تسلط اعراب منطقه بر ارتش ،هرگونه برخورد،مقابله و یا حتی از سر ناچاری توافق با آن را بسیار مشکل کرده است.بله،درست متوجه شده اید،پاسخی برای این سوال نگران کننده فعلا وجود ندارد.