كاهش قیمت نفت واقعی است

تدبیر24: از آنجا كه کشور درحال جابه‌جایی از یك دوران تعادل به دوران دیگری است كاهش روزافزون قیمت نفت تنها تا مدت محدودی می‌تواند ادامه یابد و طبیعتا در جایی متوقف خواهد شد و این سرعت كاهش به آن شدت دیگر ادامه پیدا نخواهد كرد. البته این موضوع به آنچه در آینده در بازار نفت و همچنین خودرو رخ خواهد داد نیز برمی‌گردد. چراكه این كاهش قیمت نفت ناشی از این موضوع بوده كه هم در سمت عرضه و هم در تقاضا برای نفت دچار جابه‌جایی شده است و این جابه‌جایی یكشبه نیز اتفاق نیفتاده و در طول یك دوره به وقوع پیوسته در طی این سیر نزولی تاثیر خود را نشان داده است و البته تحریك بازار به وسیله عده‌ای از عرضه‌كنندگان و متقاضیان عمده نفت نیز در این مورد موثر بوده است. اما این كاهش قیمت نفت یك رخداد واقعی است. بدین معنا كه این كاهش قیمت ناشی از یك پدیده تصنعی نمی‌تواند باشد. گاه در مواردی اتفاق افتاده كه غرب بنا بر دلایل و منافعی كه داشته ذخایر نفتی خود را به یكباره وارد بازار كرده است تا مقداری سبب شكسته شدن قیمت نفت شود كه این كاهش هیچ‌وقت از چند درصد تجاوز ننموده است. یعنی غرب اینقدر ذخیره نداشته و ندارند كه بتواند چنین شوكی شبیه آنچه اكنون اتفاق افتاده به بازار وارد کند. درمواردی نیز كه شروع به پر كردن ذخایر و افزایش تقاضا كرده‌اند تا بلكه قیمت نفت بالاتر رود نیز باز این اتفاق در حد چند درصد مطرح بوده است. اما آنچه الان درحال وقوع است، اینكه به‌طور كلی در بازار جهانی عرضه نفت زیادتر شده است. به‌خصوص با كشف اویل شل‌ها كه از سال‌ها پیش نیز درمورد آنها صحبت به میان آورده شده بود اما هیچ‌گاه جنبه عملی به خود ندیده بوده‌اند اما حال به مرحله عمل رسیده‌اند. یعنی عملا و به‌طور واقعی بازار سمت عرضه را تحت تاثیر قرار داده‌اند. از طرف دیگر كشوری مانند عربستان كه ذخایر نفتی بسیار زیادی دارد از بابت این نگرانی كه در آینده این نفت‌ها در زیر زمین باقی بماند، سعی كرده كه تا جای ممكن عرضه خود را افزایش داده و در مقابل كاهش عرضه برای مقابله با كاهش قیمت نفت مقاومت كند. البته این تنها عربستان نیست كه چنین سیاستی در پیش گرفته است. علاوه بر عربستان، روسیه نیز حاضر به كاهش میزان عرضه نشده و حدود 10 میلیون بشكه در روز نفت تولید می‌کند. مساله مهم‌تر اما سمت تقاضاست. سال‌هاست كه مطالعات و تحقیقات درمورد استفاده از انرژی‌های چندگانه برای حمل‌ونقل كه بزرگ‌ترین مصرف‌كننده سوخت‌های فسیلی نیز به‌شمار می‌آیند آغاز و درحال انجام است تا بتوانند از انرژی خورشیدی و باتری‌ها جهت استفاده در خودروها به‌عنوان نیروی محركه بهره ببرند. طی این چند دهه این موضوع در سطح مطالعه و بررسی و تحقیق بوده و در یكی دو سال گذشته بیشتر درحد آزمایش به‌كار گرفته شده‌اند اما اكنون دیگر این محصولات وارد بازار شده‌اند و در نمایشگاه‌های امسال خیلی از شركت‌ها اینگونه از خودروهایشان را تقریبا به‌صورت عمده برای فروش وارد بازار کرده‌اند و به‌خصوص پیشرفت تكنولوژی به‌صورتی است كه اكنون دیگر با همین انرژی غیرفسیلی خودروها قادرند چهارصد پانصد كیلومتر را طی كنند بدون اینكه نیاز به شارژ مجدد داشته باشند. این مساله در واقع بیانگر این موضوع است كه جز در آمریكا و كانادا اكنون این تكنولوژی به‌طور روزانه نیاز بیش از 90درصد خودروهای سواری را تامین خواهد كرد و این یعنی تقاضا برای نفت و مشتقات آن یك روند نزولی را طی خواهد كرد. البته اینها اتفاقات جدیدی نیستند و طی این سال‌ها درحال رخ دادن بوده‌اند اما ما طبق معمول با کم‌توجهی از كنار این حجم گسترده از پیشرفت و نقطه‌نظرات علمی گذشته‌ایم.