آیندۀ انقلاب از آنِ اعتدال است

تدبیر24 : گزیده گفتار منتشر نشده ایشان در سال 1382 بدین شرح است :

* کارهای شعاری کم می شود

درمورد آينده نظر من اين است كه جامعه به طرف اعتدال مي‌رود. مردم در حال تحصيل هستند. دانش و اطلاعات آنها زياد مي‌شود. كارهاي شعاري از نوع اين كه انبوه توده‌ها را براي يك هدف خاص به صورت موجي بسيج كنند، سخت مي‌شود.

* خشکه مقدس ها روز به روز تحلیل خواهند رفت

از طرفي اسلام‌شناس‌ها، حوزه‌ها و حتي افراد حزب‌اللهي و مقدس‌ها كم‌كم احساس مي‌كنند بعضي سخت‌گيري‌ها جواب نمي‌دهد و ممكن است فقط عده‌اي بمانند. عده ای به اشتباه این مسیر را با سکولاریزه شده اشتباه می گیرند، این حرکت به به سمت اسلامي شدن منطقي است.

* واقع گرایی اسلامی در نظام قدرت بیشتری می گیرد

این یعنی واقع‌گرايي اسلامي. يعني نه ما اسلام را فراموش مي‌كنيم و نه آرمان هایمان را . در این مسیر آرمانهاي ما هم اسلامي‌تر و هم واقع‌بينانه‌تر مي‌شود. آن طرف هم –يعني آنهايي كه به اصطلاح مي‌خواهند علمي، امروزي و متجدد صحبت كنند –به تدريج به اين مي‌رسند كه اصول فكري و مباني اسلامي انقلاب درست است.

*مجمع تشخیص مصلحت نماد واقع گرایی اسلامی

 تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام از سوی امام گام بسیار مهم و تاریخی در این همین مسیر بود. تاسیس مجمع تشخیص مصلحت نظام نشانه بارز عینیت  واقع گرایی اسلامی در تفکر فقهی بدیع و نوآورانه امام راحل(ره) بود. یعنی ریل گذاری برای حرکت لازم در مسیر واقع گرایی اسلامی.

*حرکت جهان اسلام بر محور واقع گرایی اسلامی

یقینا در آینده جهان اسلام به این تفکر و تلقی اسلامی نگاه ویژه ای خواهند داشت.  شاید به همین خاطر باشد که از زمان تشکیل مجمع  تا امروز افراطی ها هرگز تصور مثبتی نسبت به  جایگاه آن نداشته و ندارند .چرا که اصولا در دایره خارج از اعتدال اسلامی و اسلام واقع گرا، " تشخیص مصلحت " محلی از اعراب ندارد.

* اصالت واقع گرایی اسلامی در مباحث مبنایی

اگر شما در بحث طلبه‌ها برويد، مي‌بينيد آنجا ضوابطي داريم. وقتي كه مفسده و مصلحت در مقابل هم مي‌آيند، ما بايد مصلحت را بگيريم. اين حكم اسلامي است. حكم من درآوردي نيست. مجمع تشخيص مصلحت كه امام تاسيس كردند، يك كار اسلامي درست است. وظيفه حكومت اسلامي است كه جايي داشته باشد تا مصلحت را تشخيص بدهد. ممكن است مسئله‌اي تا پارسال خلاف شرع حساب مي‌شد و الان كه مصالح جامعه ايجاب مي‌كند، مي‌توانيم بپذيريم كه به مصلحت و شرعي است. در قديمي‌ترين متون فقهي بحث «تزاحم مصالح يا تزاحم مفسده و مصلحت يا مصلحت اقوي يا مصلحت ضعيف» مطرح است و ضوابط محكمي در آن فتاوا دارند و ما از همان‌ها در مجمع تشخيص مصلحت استفاده مي‌كنيم.

* اصل اسلام واقع گرا است

اصل اسلام واقع‌گراست. اين واقعيت براي من خيلي روشن است. در بحثهاي قبلي كه سر مسايل اقتصادي و معيشتي داشتيم، گفتيم كه اسلام واقع‌گرا است و نمي‌خواهد آنچه را كه خداوند در فطرت انسان گذاشته، نديده بگيرد. معناي دين فطري اين است.به جلو كه مي‌رويم، با تغيير شرايط بايد تغيير موضع بدهيم. پيامبر‌(ص) و ائمه (ع) ما اين‌گونه بودند. حتي نسخ در احكام قرآن هم هست.

* افراطی ها در حاشیه هستند ولی حرکت کلی جامعه بسوی اعتدال است

مباني ما واقعا قوي است. يعني هرچه پيش مي‌رويم، به طرف شناخت بهتر است. با منطبق كردن اسلام با شرايط روز و براساس اعتدال پيش مي‌رويم. افراد افراطي از هر دو طرف هميشه خواهند بود. بعضي‌ها به اين مقدار اعتدال قانع نمي‌شوند اما مزاج جامعه به طرف اعتدال مي‌رود.

* 25 سال دوم نظام نوسانات بی اعتدالی دارد ولی در نهایت معتدل تر خواهد شد

من می گویم  25 سال اول حركت تكاملي داشتيم و با افت و خيز به اينجا رسيديم و پیش بینی من از آینده این است که  25 سال دوم هم اين سير تكاملي ادامه خواهد داشت _ احتمالا با نوساناتی_ منتها به طرف اعتدال و واقع‌گرايي بيشتر و حتي بازبيني در مسايل ديني، آن هم مبنايي نه با سليقه اشخاص.

منبع : پایگاه اطلاع رسانی آیت الله هاشمی رفسنجانی