نیازمند سینمای نانو هستیم، گازوئیل محکوم به شکست است!

تدبیر24: اعتقاد قلبی ام این است که "رضا میرکریمی" از معدود سینماگران فرهیخته و اندیشمند سینمای ایران است.

"امروز"، فیلم خوبی نیست اما لازم است درباره اش بنویسیم و گفت و گو کنیم چرا که آینده ی فیلمسازی میرکریمی قطعا برای همه ی ما و برای سینمای ایران مهم خواهد بود.

سینما تلفیقی است از تعلیق و جذابیت که اگر بپذیریم "امروز" در تعلیق سازی موفق بوده اما در جذابیت قطعا موفق نیست.

البته اینکه چرا میرکریمی از فیلم سرپا، سر زنده و ماندگاری مثل "یه حبه قند" به "امروز"می رسد، خود، حکایت مفصلی است که می ماند برای بعد، اما مجملش این است که حال سینماگران ما در مجموع و به دلیل وضعیت گذشته و ... ، همچنان خوب نیست و این خوب شدن حال و احوال، قطعا زمان خواهد برد.

اینکه میرکریمی، گنگ بودن قصه فیلم را ناشی از شنیده نشدن چند دیالوگ از فیلم و بدلیل مشکل سیستم صوتی سینما بداند، بی انصافی است. اصولا مخاطب باید در فیلمنامه و میزانسن، آنقدر اطلاعات کافی دریافت کند که شنیده نشدن چند دیالوگ، مشکلی برای او پدید نیاورد.

میرکریمی در "امروز" در پی آن بوده که نوآوری "فیلمنامه با حداقل دیالوگ" یا به عبارت دیگر "کم گویی و گزیده گویی" را برای فیلمش انتخاب کند، اما به صراحت باید گفت حداقل دیالوگ وقتی قابل قبول است که تصویرسازی بتواند بار دیالوگهای نگفته را بر دوش بکشد که چنین اتفاقی نیفتاده است.

آقای میرکریمی بیان داشته اند که در "امروز" به دنبال کلیدواژه "عرفان کاربردی" یا "اخلاق عملی" بوده اند. این کلیدواژه ها، نیاز قطعی و همیشگی سینمای ایران است اما به شرط آنکه جذابیت سینمایی فراموش نشود چرا که اینجا سینماست و نه منبر.

میرکریمی در سینمای "به اسم رسانه ها و به کام همگان و دیگران" و پیش از نمایش "امروز"، به درستی این باور را که فیلمهای یک فیلمساز فرزندان او هستند و قاعدتا هر فیلمسازی همه فیلمهای خود را دوست دارد، زیر سوال برد و می توان احتمال داد که در آینده، اعتراف کند تجربه ی "امروز" برای او و پس از آثاری مثل "خیلی دور؛ خیلی نزدیک" "زیر نور ماه" و "یه حبه قند"، رو به جلو نبوده است.

اینکه مجری نشست رسانه ای این فیلم، فیلم را از طرف منتقدان، ضعیف بشمارد، یک اظهارنظر ارتجالی و بی اساس و غیر قابل استناد است، اما در عین حال، همه ی ما و همواره، باید از نقد استقبال کنیم و باید قواعد ورود به مسابقه را بپذیریم حتی اگر تلخ باشد! – و البته هیچگاه نباید بی انصافی کرد –

سینما بیشتر جای تصویر و دیالوگ است تا کشف و شهود! نباید از مخاطب انتظار داشت با اندک دیالوگها و با اندک اطلاعات، رزمنده بودن یا جانباز بودن یونس و سایر موارد پنهان یا گنگ در فیلم را کشف کند.

میرکریمی فیلمساز هوشیاری است، اما نگارنده مطمئن است که خود او، در آینده خواهد پذیرفت که تعبیرش به اینکه "فیلمم گازوئیلی است"، تعبیر درستی نبوده است. سینما با سرعت نانو پیش می رود، حتی "فیلم بنزینی" هم، امروز محکوم به شکست است!


حسن شیخ حائری
عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران