چراغ تولید داروهای پلاسمایی روشن می‌شود

تدبیر24: "قصه غم‌بار صنعت پلاسما"؛ روایت بی‌پرده و صریح دکتر پورفتح‌اله از حال و روز صنعت پلاسما بود که اول مهر ماه امسال در مراسم معارفه‌اش به ریاست سازمان انتقال خون درباره آن سخن گفته و تصریح می‌کند که از منظر علمی نباید اجازه ورود و جابجایی پلاسما از کشوری به کشور دیگر به علت چالش بیماران نوظهور صادر شود. این در حالی است که در سال گذشته 220 میلیون دلار صرف واردات داروهای مشتق از پلاسما به کشور شد.
 
وی با بیان اینکه سال‌ها پیش داروهای مشتق از پلاسما، HIV را برای ما به ارمغان آوردند، می‌گوید: تحقیقات ثابت کرده‌اند که واریانت و ژنوتایپ ویروس HIV و هپاتیت C در بیماران تالاسمی که مصرف‌کننده داروهای تولید داخل بوده‌اند، با ژنوتایپ مصرف‌کنندگان داروهای خارجی آن شرکت فرانسوی متفاوت بوده است.
 
دو هفته پس از اعلام نظر رئیس سازمان انتقال خون، دکتر هاشمی، وزیر بهداشت نیز بر ضرورت ساماندهی تولید داخلی داروهای پلاسمایی تاکید کرده و می‌افزاید: مقرر شده است تا چهار سال آینده به خودکفایی در زمینه تولید داروهای مشتق از پلاسما رسیده و با فعال کردن بخش خصوصی و حمایت از آنها دیگر وارداتی در این حوزه نداشته باشیم.
 
با توجه به عزم جدی وزارت بهداشت به منظور جلب مشارکت‌های بخش خصوصی و رونق سرمایه‌گذاری در امر سلامت بویژه تولید داروهای گرانقیمت پلاسمایی نظیر فاکتورهای خونی، آلبومین و IVIG که ارزبری قابل توجهی دارند، دکتردیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو با تایید این مطلب که سیاست وزارت بهداشت خودکفایی در تولید داروهای مشتق از پلاسماست و در این زمینه از بخش خصوصی حمایت خواهد کرد، عنوان می‌کند:‌ در صورت تحقق این امر، صرف‌نظر از صرفه‌جویی‌های ارزی، امنیت و دسترسی آسان به داروهای مهم با قیمتی ارزان‌تر نسبت به مشابه خارجی امکان‌پذیر خواهد شد و در عین حال ظرفیتی برای اشتغال ایجاد می‌شود.
 
تاثیر توافقات هسته‌ای بر توسعه فناورانه صنعت پلاسما
حدود دوماه بعد و پس از به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای، رئیس سازمان انتقال خون به تاثیر توافقات ژنو و گسترش روابط دیپلماتیک ایران بر توسعه فناوری‌ و دانش اشاره و از استقبال شرکت‌های خارجی برای سرمایه گذاری در ایران بویژه در صنعت پلاسما خبر می‌دهد.
 
وی می‌گوید: تا یکی دو ماه گذشته کمتر شرکتی تمایل به سرمایه‌گذاری در ایران داشت، اخیرا استقبال خوبی از سوی شرکت‌های مختلف برای حضور در ایران پیدا شده است که علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در صنعت پلاسما هستند.
 
به منظور اطلاع از آخرین وضعیت توسعه صنعت پلاسما در کشور با دکتر عبدالمجید چراغعلی، مشاور رئیس سازمان غذا و دارو در صنعت پلاسما به گفت‌وگو نشستیم. وی در ابتدا یادآور می‌شود که صنعت بومی برای تولید داروهای مشتق از پلاسما نداریم.
 
چراغعلی می‌افزاید: در حال حاضر پلاسمای خونی از طریق سازمان انتقال خون و مراکز خصوصی جمع‌آوری پلاسما، گردآوری شده و برای استحصال دارو به شرکت‌های خارجی ارسال و سپس وارد بازار دارویی ایران می‌شود.
 
وزارت بهداشت به دنبال جذب سرمایه بخش خصوصی
مشاور رئیس سازمان غذا و دارو در صنعت پلاسما با بیان اینکه در واقع منشا داروهای مورد استفاده فعلی، پلاسمای خون خود ایرانیان است، اظهار می‌کند: چند سالی است که وزارت بهداشت به دنبال جذب سرمایه گذاران در صنعت پلاسماست تا کارخانه تولید داروهای پلاسمایی در ایران راه‌اندازی کنند.
 
چراغعلی از طی مراحل صدور مجوز از سوی چندین نماینده بخش خصوصی به منظور راه‌اندازی کارخانه تولید داروهای گرانقیمت مشتق از پلاسما از جمله آلبومین، IVIG و فاکتورهای خونی خبر می‌دهد و می‌گوید: امید است این مسئله به طور جدی پیگیری شود، سازمان غذا و دارو نیز از هیچ گونه حمایتی فروگذاری نمی‌کند تا کارخانه تولید فرآورده‌های پلاسمایی هرچه زودتر آغاز بکار کند.
 
وی می‌افزاید: در سال‌های گذشته وزارت بهداشت چندان موافق صدور مجوز برای بخش خصوصی نبود، اما اکنون سیاست‌ها تغییر کرده‌اند. مذاکرات آغاز شده و اینکه کدام یک از این سرمایه‌گذاران به توافق نهایی رسیده و عملیات ساخت کارخانه را آغاز کنند هنوز مشخص نیست و باید بیشتر منتظر ماند.
 
ماجرای پالایشگاهی که درهمان ابتدای کار از فعالیت بازماند
مشاور رئیس سازمان غذا و دارو در صنعت پلاسما با اشاره به فعالیت‌های صورت پذیرفته در سال‌های گذشته به منظور راه‌اندازی پالایشگاه پلاسما توضیح می‌دهد: در سال 76 پالایشگاه پلاسما متعلق به سازمان انتقال خون فعالیت می‌کرد که اکنون به شرکت پالایش و پژوهش انتقال خون تغییر نام داده است.
 
چراغعلی ادامه می‌دهد: وظیفه پالایشگاه تولید فرآورده‌های پلاسمایی بود، اما چون تکنولوژی آن بروز و همگام با دنیا نبود و دقیقا در همان زمان نیز مشکلاتی در دنیا به علت توزیع فاکتورهای انعقادی خونی آلوده شرکت فرانسوی مطرح شد، بخشی از خطوط تولید این کارخانه تعطیل شد و به صورت محدود دارو تولید می‌کرد.
 
وی با اشاره به اینکه البته فعالیت پالایشگاه تا حدود سال 80 ادامه یافت می‌گوید: در آن سال مدیران وقت سازمان انتقال خون تصمیم گرفتند خط تولید همان محصولات محدود را هم جمع آوری کنند و پس از بازسازی و بروز رسانی مجددا آن را راه بیاندازند که متاسفانه به علت مشکلات اعتباری و اداری این اتفاق هیچ گاه محقق نشد.
 
چراغعلی می افزاید: دو تا سه سال بعد از این ماجرا وزارت بهداشت به این فکر افتاد که شرکت پالایش و پژوهش خون را در راستای اصل 44 قانون اساسی به بخش خصوصی واگذار کند.
 
واگذاری شرکت پالایش و پژوهش انتقال خون به بخش خصوصی از طریق مزایده، ابتدای سال 93
مشاور رئیس سازمان غذا و دارو در صنعت پلاسما در همین راستا اعلام می‌کند: اکنون اقداماتی انجام شده و امیدواریم در ابتدای سال 93 این شرکت از طریق مزایده به بخش خصوصی واگذار شود.
 
وی با تصریح اینکه تولید داروهای پلاسمایی، صنعتی با تکنولوژی‌های جدید و پیشرفته است و در ردیف فرآورده‌های بیولوژیک قرار می‌گیرد، عنوان می‌کند: در سطح خاورمیانه هیچ کشوری تولید کننده داروهای مشتق از پلاسما نیست و همگی واردکننده هستند.
 
چراغعلی می‌افزاید: در حالی که جمع‌آوری پلاسما در ایران انجام می‌شود و منشا داروهای‌ ما ایرانی هستند، کشورهای دیگر همین کار را هم انجام نمی‌دهند و داروها را به طور کامل وارد می‌کنند. البته اخباری مبنی بر قصد عربستان و ترکیه برای راه‌اندازی این کارخانه‌ها به گوش می‌رسد که بحث درباره توفیق آنها را باید به آینده موکول کرد.
 
چراغعلی تاکید می‌کند: توسعه صنعت پلاسما می‌تواند به اقتصاد سلامت کمک کرده و علاوه بر صرفه جویی ارزی قابل توجه، به تامین کامل نیاز بیماران بیانجامد و در گام‌های بعدی زمینه را برای صادرات نیز فراهم کند.