آزمونی که کم از «انتخابات» نیست

تدبیر24: روشی که دولت در حذف یارانه‌بگیران در پیش گرفته را به‌دلیل مشکلات اجرایی بزرگی که در این راه وجود دارد، نمی‌پسندم. اولا، شناسایی گروه‌های نیازمند از گروه‌های غیرنیازمند در ایران تقریبا به‌طور کامل غیرممکن است. ثانیا، تفکیک اینها هم غیرممکن است و هم به مصلحت نیست. ثالثا، فلسفه یارانه نقدی و یارانه ناشی از افزایش قیمت نفت که ثروت ملی است با فلسفه شناسایی نیازمندان از غیرنیازمندان تناقض دارد و این ثروت ملی است و نه درآمد دولتی که دولت بتواند تصمیم گیرد که به برخی بپردازد یا نپردازد! همین‌طور نسبت به توانمندی اجرایی و قابلیت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و اداری دولت برای پوشش کامل این قضیه تردید دارم که برای چنین کاری توان کافی در دستگاه دولت وجود داشته باشد. به‌خصوص دولتی که در هشت سال گذشته از نیروهای توانمند خود تهی شده و بدنه متورمی پیداکرده است. به چنین ساختاری امیدی به لحاظ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و قابلیت اجرایی نیست که بتواند همه اقشار جامعه را پوشش دهد به‌خصوص اینکه دولت مبنای کار را اینترنتی قرار داده است.

می‌دانیم بخش قابل‌توجهی از مردم ایران که اتفاقا و از قضا در این مورد خاص از فقیرترین و نیازمندترین گروه‌های جامعه ما هستند از دسترسی به اینترنت راحت و آسان محروم هستند. به همین دلیل امیدوارم ثبت‌نامی که دولت انجام می‌دهد بیشتر شبیه آن چیزی درآید که خوشه‌بندی احمدی‌نژاد بود و بعدا دولت تصمیم گیرد که هرکس انصراف دهد از دریافت یارانه حذف خواهد شد. روش داوطلبانه و خودانصرافی با توجه به تدبیری که دولت دکتر روحانی نسبت به سلف خود دارد و با توجه به محبوبیت دکتر روحانی، بهترین و کارآمدترین روش است.

تصور می‌کنم اگر این کار را انجام دهیم، ممکن است بتوانیم تا 10میلیون نفر را داوطلبانه از دریافت یارانه منصرف کنیم. از دولت آقای روحانی انتظاری غیر از این نمی‌رود. روش دولت پیشین این بود که سعی می‌کرد جامعه را به‌صورت غنی و فقیر و دوقطبی کردن تقسیم‌بندی کند. بخش مهمی از پایگاه اجتماعی و طبقاتی دولت دکتر روحانی در طبقات متوسط و بالای جامعه است که جزو آحاد ملت ایران هستند و اگر رئیس‌جمهور رودررو صحبت کند و از آنها بخواهد که از دریافت یارانه انصراف دهند معتقدم که بسیار موفقیت‌آمیزتر خواهد بود. هر یک انصراف داوطلبانه به اندازه 50 انصراف اجباری دولتی ارزش دارد. ضمن اینکه اگر دکتر روحانی اکنون دوباره کاندیدا می‌شد و دوباره انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار می‌شد، با همان نفراتی که در خرداد سال گذشته انجام شد، معتقدم دکتر روحانی حداقل 30 میلیون رای می‌آورد چراکه محبوبیتشان به شدت در ماه‌های گذشته افزایش یافته است. از طرف مقابل مبنای این تصمیم دولت دکتر روحانی را می‌فهمیم.

دولت بین 10 تا 12 هزار میلیارد تومان کسری بودجه از محل پرداخت یارانه به اقشار جامعه دارد. حتی اگر قرار بود هیچ چیزی بابت بهبود تولید، حمل‌ونقل عمومی و شبکه بهداشت کشور نپردازد باز ماهانه هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم. قابل توجه اینکه 10 هزار میلیارد تومان برای اینکه ظرف یک‌سال کل ناوگان حمل‌ونقل عمومی ایران شامل همه شبکه قطار، مترو، اتوبوس‌ها، اعم از شهری و بین‌شهری، تاکسی‌ها و مینی‌بوسرانی کشور را نوسازی کنیم، کافی است. برای مقایسه تنها کافی است بدانیم با 12 هزار میلیارد تومان، دولت می‌تواند 30 تا 35 هزار دستگاه اتوبوس خریداری کند درحالی که کل موجودی اتوبوس‌های ایران اعم از شهری و بین‌شهری به کمتر از 20هزار تا می‌رسد درحالی که اگر می‌توانستیم 5 تا 7 هزار دستگاه اتوبوس به اقتصاد تزریق کنیم، مساله حمل‌ونقل عمومی کشور در حوزه اتوبوس کاملا حل می‌شد و بقیه پول را می‌شد به بهبود وضعیت ریلی و مینی‌بوس و تاکسیرانی کشور اختصاص داد. به‌نظر می‌رسد اگر دولت به روش انصراف داوطلبانه متوسل شده و در این زمینه همکاری خوبی از طریق رسانه‌ها صورت گیرد، این امکان برای موفقیت وجود دارد. یادمان باشد بحران مرزبان‌ها‌ی گروگان‌گرفته شده توسط گروهک تروریستی جیش‌العدل را توسط مردم حل کردیم.

فشار اجتماعی که به طرز بی‌سابقه‌ای در ایران شکل گرفت این گروه را متوجه کرد که یک ملت اعم از شیعه و سنی و کرد و بلوچ و سیستانی و فارس و ترک و عرب اعم از همه اقشار ملت و فقیر و غنی آنها را از این کار منصرف کرد و همین فشار باعث شد که مولوی عبدالحمید و علمای درجه اول سنی سیستان و بلوچستان پادرمیانی کردند و این اتفاق رخ داد. چرا این انرژی پایان‌ناپذیر و بی‌همتا و عظیم را در حوزه یارانه به کار نگیریم؟! اگر موفق شویم از طریق همکاری رسانه‌ها و از طریق اجتماعی‌کردن شبکه به مردم توضیح دهیم که در صورت انصراف هر 10 میلیون نفر سالانه تا 6 هزار میلیارد تومان درآمد اضافی برای دولت ایجاد می‌شود که با این درآمد اضافی دولت می‌تواند شبکه حمل و نقل عمومی و بهداشت کشور را با برنامه‌ریزی منظم ظرف دوره پنج‌ساله بازسازی کند و به‌درستی توضیح داده شود مطمئن هستم که انصراف داوطلبانه بیش از 10 میلیون نفر خواهد بود.

آزمون بسیار بزرگی در پیش است و اگر دولت به روش اجباری متوسل شود، آزمونی بسیار بزرگ در سر راه دولت است و اگر به روش خودانصرافی جلو رویم، آزمون بزرگی برای ملت خواهد بود. چراکه می‌دانیم بیش از 10، 20 و 30 میلیون نفر در ایران شایسته انصراف از یارانه هستند و اقشار فرادست جامعه ایران می‌توانند در این ماموریت بزرگ دولت را یاری دهند. دولت دکتر روحانی با دولت احمدی‌نژاد متفاوت است و همان خیزش ملی که بعد از ثبت‌نام هاشمی و عدم احراز صلاحیتش به‌وجود آمد و منجر به این شد که توفان عظیم ملت ایران تمام رقبای روحانی را بر سر راه انتخابات ریاست‌جمهوری کنار برد، همان خیزش لازم است که مردم را قانع کنیم و ملت ایران به این جمع‌بندی برسد که اکنون زمان کمک و حرکت فرا رسیده که حداقل 10 و حداکثر 30 میلیون نفر را از دریافت یارانه نقدی به‌صورت کاملا داوطلبانه منصرف کنیم.