اوکراین در آستانه "جنگ داخلی"

تدبیر24: برکناری ویکتور یانوکوویچ، رئیس‌جمهوری سابق اوکراین و سرنگونی میراث حکومت او نه تنها به بحران سیاسی در این کشور پایان نداده است بلکه سر آغاز بحرانی شده است که از جمله پیامدهای آن تجزیه اوکراین است.

در بحران سیاسی اخیر در اوکراین، این کشور عملا به میدان نبرد نیابتی، روسیه و آمریکا تبدیل شده است و دو طرف تلاش دارند هر کدام به نحوی این نبرد را به نفع خود پیش ببرند.

پس از آغاز کشمکش در اوکراین بر سر پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا که با مخالفت یانوکوویچ، رئیس‌جمهور برکنار شده اوکراین که تمایل داشت همچنان کشورش را تحت حمایت روسیه نگه دارد، غربی‌ها وارد عمل شدند و با حمایت مستقیم از مخالفان زمینه سرنگونی حکومت این کشور را فراهم کردند تا امتیاز از رقیب پیش بیفتند.

اما روس ها خیلی زود دست به کار شدند تا نتیجه این نبرد را برابر کنند آن هم با جدا کردن کریمه از اوکراین و الحاق آن به روسیه.

پس از سرنگونی دولت یانوکوویچ، در شبه جزیره کریمه، نظامیان روسیه و شبه نظامیان طرفدار آن‌ ابتدا از طریق مداخله نظامی کنترل این شبه جزیره استراتژیک را به دست آوردند و سپس در یک همه پرسی، اکثریت مردم کریمه به جدایی از اوکراین و ملحق شدن به روسیه رای دادند.

دولت موقت اوکراین و کشورهای غربی به ویژه آمریکا نتیجه این همه‌پرسی را مشروع نمی‌دانند.

با این حال این اقدام روسیه در جدایی سازی کریمه، راه را برای جدایی طلبان روس تبار اوکراین در سایر مناطق اوکراین باز کرده است.
 
روز شنبه مردان مسلح پاسگاه پلیس و ساختمان‌های دولتی را در اسلویانسک و دوشهر دیگر در شرق اوکراین، کراماتورسک و دروژکووکا اشغال کرده بودند.

این افراد مسلح با لباس‌های نظامی ضد استتار و با اتوبوس به محل اعزام شده بودند.

آرسن آواکف، کفیل وزیر کشور اوکراین روز شنبه، از تیراندازی پلیس به سوی کسانی که قصد تصرف ساختمان دولتی در «کراماتورسک» در منطقه «دونتسک» در شرق این کشورداشتند، خبر داد.

آرسن آواکف گفت، ‌ درگیری زمانی آغاز شد که شماری تلاش داشتند یک ساختمان دولتی را تصرف کنند.

این درحالی است که پیش‌تر افراد مسلح طرفدار روسیه روز شنبه در دو شهر در شرق اوکراین پاسگاه‌های پلیس را تصرف کرده و پرچم روسیه را بر فراز آن به اهتزاز در آورده‌اند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، دست کم ۲۰ مرد مسلح پاسگاه پلیس در شهر اسلوویانسک واقع در ۱۵۰ کیلومتری مرز روسیه را به تصرف خود در آورده‌اند.
 
مقام‌های اوکراینی می‌گویند، این افراد مسلح با تصرف انبار اسلحه در این پاسگاه، صد‌ها سلاح را به دست آورده‌اند.

به گزارش خبرنگار رویترز شماری از افراد محلی در سنگر بندی و ایجاد موانع در اطراف این پاسگاه به افراد مسلح کمک کرده‌اند. این در حالی است که هیچ نشانه‌ای از درگیری در جریان تصرف این پاسگاه پلیس گزارش نشده است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز در گزارشی اعلام کرده بود که افراد مسلح ساعاتی پس از تصرف پاسگاه پلیس در شهر اسلوویانسک، در اقدامی مشابه به پاسگاه پلیس در شهر دونتسک حمله کرده و آن را به تصرف خود در آورده‌اند.

شهر دونتسک در شرق اوکراین و در نزدیکی اسلوویانسک قرار دارد این شهر زادگاه ویکتور یانوکوویچ، رییس جمهوری سابق اوکراین، است و طی روز‌های اخیر شاهد تظاهرات اعتراضی روس زبان‌ها بوده است.

در همین زمینه، آرسنی یاتسنیوک، نخست وزیر موقت اوکراین روز جمعه با سفر به دونستک، با شماری از مقامات از جمله رهبران جنبش هواخواه روسیه دیدار و گفت‌و‌گو کرده بود. با این حال این دیدار و گفتگو مثمر ثمر نبود و نتوانست مخالفان را به عقب نشینی ترقیب کند.
 
بر همین اساس دولت اوکراین یک ظرب الاجل ۴۸ ساعته تعیین کرد تا مخالفان اماکن دولتی تسخیر شده را تخلیه کنند. اولکساندر تورچینوف، رئیس جمهوری موقت اوکراین با اعلام این ضرب الاجل به مخالفان اعلام کرد که شبه نظامیان هوادار روسیه تا ساعت شش صبح ۲۵ فروردین به مهلت دارند تا سلاح‌های خود را تسلیم کنند.

وی در تلویزیون اوکراین اعلام کرد که نیروهای مسلح برای یک عملیات تمام عیار «ضدتروریستی» در شرق این کشور آماده می‌شوند اجازه نخواهند داد ماجرای انضمام کریمه به روسیه، تکرار شود.

در همین حال مسکو به شدت به تصمیم کی‌یف برای مقابله با شبه‌نظامیان جدایی‌طلب در شرق آن کشور که به سازمان‌های اداری و انتظامی حمله کرده‌اند، تاخت. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در صفحه فیس‌بوک خود نوشت که اکنون «وظیفه غرب است که جلوی جنگ داخلی را در اوکراین بگیرد».

دیشب و پیش از پایان ضرب‌الاجل کیف، شورای امنیت سازمان ملل متحد در یک نشست اضطراری بحران اوکراین را بررسی کرد. این جلسه نتیجه ملموسی در پی نداشت.

سامانتا پاور، نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد، در این جلسه روسیه را متهم کرد که ناآرامی‌های جاری در شرق اوکراین را سازماندهی کرده است.

او گفت: «ما می‌دانیم که چه کسی پشت این وقایع است. در واقع، تنها کشور در این منطقه که توانایی اقدامات نظامی هماهنگ را دارد، روسیه است.»

اما ویتالی چورکین، نماینده روسیه در سازمان ملل متحد با رد اتهامات آمریکا و کشورهای غربی هشدار داد که این نشست فرصتی است برای غرب تا از بروز جنگ داخلی در اوکراین جلوگیری کند.

او گفت: «کیف باید توسل به زور علیه شرق اوکراین را متوقف و گفتگوی واقعی را شروع کند.»

بامداد امروز مهلتی که دولت اوکراین برای تسلیم به شورشیان جدایی‌طلب در شرق آن کشور تعیین کرده بود به پایان رسید اما بنا بر گزارش‌ها نه تنها هنوز نشانه‌ای از تسلیم شورشیان دیده نمی‌شود بلکه آن‌ها همچنان به درگیری با نیروهای دولتی ادامه می‌دهند.

در همین حال، در ادامه درگیری‌ها در شرق اوکراین چهار نفر جان خود را از دست دادند. برخی اخبار هم حاکی از تصرف فرودگاه اسلاویانسک در شرق اوکراین به دست نیروهای جدایی‌طلب حامی روسیه است.

براین اساس باید منتظر ماند و دید واکنش دولت اوکراین به بی‌پاسخ ماندن این ضرب الاجل چه خواهد بود. اما اگر این پاسخ همانی باشد که دولت وعده داده بود یعنی برگزاری یک عملیات تمام عیار تروریستی آن وقت باید منتظر واکنش روسیه بود.

زیگمار گابریل، جانشین صدراعظم آلمان، امروز هشدار داده که روسیه آماده است تانک‌هایش را به حرکت درآورد. او، که در یک مراسم بزرگداشت جنگ جهانی اول سخن می‌گفت، گفت که اروپا باید از دو جنگ جهانی قرن گذشته درس بگیرد. بر این اساس روزهای آینده روزهای سرنوشت سازی برای اوکراین خواهد بود.