داخل پوست مجراهایی وجود دارد که مو و ترشحات چربی از آنها خارج میشوند. این مجراها که فولیکول مو نامیده میشوند درست شبیه جام یا گلدانی هستند که یک شاخه گل داخل آنها قرار گرفته است. هر زمان که داخل فولیکول مو التهاب ایجاد میشود دهانه آن نیز مسدود میشود. دراین صورت ترشحات چربی داخل فولیکول جمع شده و جوش تشکیل میشود.
در اپیلاسیون نیز چون مو با شدت و شتاب بیرون کشیده میشود، داخل جدارههای فولیکول التهاب و ورم ایجاد میشود. این ورم باعث انسداد میشود، بسته شدن سر فولیکول نیز ایجاد جوش و فولیکولیت (عفونت مو) میکند. در سن بلوغ هم افزایش چربی پوست باعث میشود دهانه فولیکول مسدود شود و جوشها افزایش یابد.
به هیچ وجه آنها را دستکاری نکنید!
دستکاری کردن فولیکولیتهای سطحی میتواند باعث تبدیل شدن آن به فولیکولیت عمیق شود؛ ضمن اینکه هنگام دستکاری ممکن است میکروبهای بیماریزای بیشتری را به آن محل اضافه کنید. فولیکولیتهایی که عامل میکروبی استافیلوکوک و استرپتوکوک دارند، مسری هستند. این نوع عفونتها بیشتر ممکن است بهدلیل اپیلاسیون غیربهداشتی ایجاد شوند چون این میکروبها بسیار بیماریزا هستند و جزء میکروبهای عادی روی سطح پوست نیستند.
صابون ضدعفونیکننده یا داروی ضد جوش؟!
برای پیشگیری از ایجاد جوش اپیلاسیون میتوان از محلولهای ضدعفونیکننده سطحی و صابونهای آنتی باکتریال استفاده كرد. لازم به ذکر است که استفاده از بتادین خیلی تاثیرگذار نیست. همچنین میتوان پس از اپیلاسیون برای مدت کوتاه 3 تا 4 روز از ترکیبات دارویی اریترومایسین 2 درصد و 4 درصد به صورت موضعی استفاده کرد تا هم التهاب کاهش یابد و هم میکروبهای موجود از بین بروند.
درست برخلاف کاری که معمولا در آرایشگاهها و سالنهای اپیلاسیون صورت میگیرد؛ در این مکانها معمولا از ترکیباتی مثل بتامتازون، کلوبتازول و... استفاده میشود اما چون این ترکیبات حاوی کورتن هستند خود باعث تشدید جوشها میشوند. درواقع کورتن ظاهر التهاب و قرمزی را کاهش میدهد اما خود باعث تشدید جوشها پس از اپیلاسیون میشود. پس بهتر است در این شرایط از ترکیبات کورتندار استفاده نشود. اگر هم جوشهایتان شدید هستند بهتر است توسط پزشک معاینه شوید تا داروی خوراکی یا موضعی برایتان تجویز کند.
آنتیبیوتیک را زود قطع نکنید!
برای درمان فولیکولیتهای شدید از آنتیبیوتیکهای معمول استفاده میشود اما برای تشخیص دقیقتر نوع باکتری بهتر است از ترشحات نمونهگیری شود و آزمایش و کشت صورت گیرد. به این ترتیب نوعی از آنتیبیوتیک برای بیمار تجویز میشود که در محیط کشت بهترین اثر را روی میکروب داشته است؛ در این صورت درمان قطعی خواهد بود. اما اگر درمان دارویی زودتر از موعد قطع شود، میکروب قویتر شده و بیماری تشدید میشود.
روش انجام اپیلاسیون بسیار مهم است
افرادی كه مستعد جوش پس از اپیلاسیون هستند باید قبل از انجام آن از داروهای ضدجوشی استفاده کنند كه توسط پزشك تجویز میشوند. همچنین هنگام اپیلاسیون باید از مهارت فرد انجام دهنده مطمئن شد، در غیر این صورت التهاب ایجاد شده بیشتر و احتمال ایجاد جوش نیز افزایش مییابد. اپیلاسیون باید با دقت و صحیح و به آرامی انجام شود تا به دنبال آن التهاب کمتری ایجاد شود. همچنین توصیه میشود بلافاصله پس از اپیلاسیون از داروها و ضدالتهابهایی استفاده کنید كه پزشك تجویز میکند. به كار بردن کمپرس سرد پس از اپیلاسیون نیز التهاب پوست را کاهش میدهد و از بروز جوش پیشگیری میکند.
کدام روش بهتر است؟!
در رابطه با روشهای مختلف اپیلاسیون نمیتوان گفت که کدام روش از همه بهتر است و جوش کمتری ایجاد میکند چراکه این موضوع در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد. اما معمولا توصیه می شود از روشهایی استفاده کنند که با تحریک پوستی کمتری همراه هستند. برای مثال استفاده از کرم موبر شاید یک مقدار نسبت به روشهای دیگر ملایمتر باشد اما کسانی که پوست خیلی چربي دارند با مصرف کرم موبر جوشهایشان تشدید میشود چراکه این کرمها معمولا چرب هستند.
در کل روشهایی که همراه با کندن مو هستند مثل مومک و بند انداختن یک مقدار احتمال ایجاد جوش را افزایش میدهند. لیزر موهای زائد نیز در صورتی که کامل انجام شود و موها را از بین ببرد، میتواند به کاهش این جوشها کمک کند چون تعداد دفعات اپیلاسیون را کمتر میکند. اما نمیتوان گفت که لیزر راه درمانی برای این مشکل است چون به هر حال موهای کرکی و ریز تحتتاثیر لیزر قرار نمیگیرند و خانمها مجبور میشوند آنها را اصلاح کنند، بنابراین احتمال ایجاد جوش به دنبال اصلاح آنها وجود دارد.