نظرمکارم درباره اجبار درمسایل شرعی

آیا اساسا در انجام تکالیف شرعی، می توان مکلف را مجبور به انجام آن کرد؟ با توجه به آنکه تکالیف شرعی بعضا دارای جنبه اجتماعی جدی تری بوده و بعضی بیشتر واجد جنبه شخصی می باشند، آیا در این اجبار یا عدم اجبار، بین تکالیف شرعی که جنبه اجتماعی دارد (نظیر حجاب) و تکالیف شرعی که بیشتر جنبه شخصی دارد (نظیر نمازهای واجب پنج گانه ) تفاوتی وجود دارد؟ اگر فرد تظاهر به عدم انجام تکلیف نکند در اجبار یا عدم اجبار به تکلیف تاثیری دارد؟

آیا در محیط های کاری و یا غیر آن می توان افراد را مجبور به خواندن نماز اول وقت کرد؟

در مورد تظاهر به منکرات، نهی از منکر با زبان خوب لازم است و اگر تاثیر نکرد، باید جلوی منکرات را به گونه ای که اثر نامطلوبی نداشته باشد، گرفت و در مواردی که تظاهر نمی شود، امر به معروف و نهی از منکر از طریق زبان و بیان خوب و موثر لازم است و هیچ کس را نمی توان مجبور به نماز اول وقت کرد.