بازار نفت نگران اوضاع عراق نیست

تدبیر24:رویترز طی گزارشی نوشت: آیا مشتریان نفت در آسیا آنقدر به اختلال در عرضه نفت عادت دارند که تجزیه احتمالی چهارمین صادرکننده بزرگ نفت جهان به زحمت موجب ایجاد موجی در بازارهای منطقه ای می شود؟

پیروزی های چشم گیر گروه تروریستی دولت اسلامی عراق و شام در تصرف موصل، دومین شهر بزرگ عراق و پیشروی آنها به سمت بغداد به خبر اول خبرگزاری ها تبدیل شده و قیمت ها را تغییر داده است، اما ظاهرا این تحولات هنوز نگرانی ها در مورد عرضه دراز مدت نفت را بر نیانگیخته است.

قیمت نفت برنت روز با ۳.۲ درصد افزایش نسبت به ۱۰ ژوئن، به ۱۱۳ دلار و ۲ سنت رسیده که نشان دهنده حدی از نگرانی در مورد تحولات عراق بود.قیمت نفت عمان، یکی از شاخص های مهم نفت خاورمیانه نیز در همان بازه زمانی با ۲.۸ درصد افزایش مواجه بود.

با توجه به عدم رشد قابل توجه قیمت نفت عمان، که مشتری بیشتری نزد خریداران آسیایی دارد، مشخص است که نگرانی چندانی در آسیا از این مسئله که عرضه نفت عراق در ماه های آینده در خطر است، وجود ندارد.اگر این نگرانی در بین تجار آسیایی به وجود می آمد، قیمت نفت عمان برای قراردادهای طولانی مدت تر بیشتر از قراردادهای کوتاه مدت تر می شد.

حال سوال اینجاست که آیا حق با بازار است که نگرانی چندانی از ریسک عرضه ناشی از اوضاع عراق ندارد، یا نه؟

مطمئنا با سرعتی که داعش توانسته است موصل را تصرف کندو به ست بغداد حرکت نماید، و عقب نشینی هایی که تاکنون ارتش عراق داشته است، بسیاری از تحلیلگران را شگفت زده کرده است.

علت محدود بودن تهدید متوجه صادرات نفت عراق، آن است که اکثریت گسترده ای از صادرات نفت این کشور از بندر جنوبی این کشور صادر می شود که همچنان در اختیار دولت عراق قرار دارد و محل استقرار حامیان پرتعداد نوری المالکی، نخست وزیر می باشد.این بدان معناست که اگر داعش برای برقراری حکومت مد نظر خود در عراق و شام، در پی تصرف مناطق جنوبی برآید، با مقاومت جدی تری مواجه خواهد شد.

عراق در ماه می، روزانه ۲.۵۸۲ میلیون بشکه نفت صادر کرد که ۸ درصد نسبت به ماه آوریل افزایش داشت اما پایین تر از میزان هدف گذاری دولت عراق برای صادرات روزانه ۳.۴ میلیون بشکه نفت بود.

این هدفگذاری، شامل صدور ۴۰۰ هزار بشکه نفت از اقلیم خودمختار کردستان عراق و یک خط لوله شمالی به ترکیه است، هرچند که این خط لوله در حال حاضر، به دلیل آسیب دیدگی ناشی از حملات پیکارجویان غیرفعال است.

کردها همچنین قادر به صدور روزانه ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام از طریق یک خط لوله مجزا به ترکیه هستند، هرچند دولت عراق در مورد حق فروش نفت با مقامات کردستان عراق اختلاف نظر دارد.

با توجه به احتمال تلاش کردها برای به دست آوردن خودمختاری بیشتر، بحران در بغداد بر سر تهدید ناشی از پیشروی های داعش ممکن است منجر به افزایش صادرات نفت از شمال این کشور شود.

نیروهای کرد کرکوک را که یکی از شهرهای نفت خیز شمال عراق است، اشغال کرده اند و احتمال دارد که کردها به دنبال در دست گرفتن کنترل خط لوله کرکوک به جیهان ترکیه که در حال حاضر غیرفعال است، باشند.

دولت بغداد اکنون احتمالا تمام توجه خود را بر ادامه بقای خود متمرکز نموده است و بنابراین بعید است که قادر باشد با کردها وارد رویارویی شود یا زمان و انرژی خود را صرف افزایش عرضه نفت از جنوب عراق بنماید.

یک سناریوی احتمالی برای عراق این است که به یک دولت فرومانده تبدیل شود و عملا به مناطق خودمختار شیعی، سنی و کرد تقسیم گردد و درگیری های فعلی بین آنها همچنان ادامه یابد. چنین سناریویی به زیان صادرات نفت عراق خواهد بود و در آن صورت حتی حفظ صادرات نفت این کشور در حجم فعلی ممکن است دشوار باشد. در آن صورت، جبران هرگونه کمبود نفت پالایشگاه های آسیایی بر عهده عربستان و احتمالا ایران خواهد بود.

ایران ظرفیت خوبی برای جبران کمبود نفت عراق دارد و در صورت لغو تحریم ها می تواند کمبود بازار را جبران کند. ایران که در این صورت می تواند قدرت چانه زنی بیشتری را برای کاهش هرچه بیشتر تحریم های غرب به دست بیاورد، یکی از طرف هایی است که سود زیادی از این سناریو خواهد برد.

وزیر نفت ایران چند روز پیش گفت، در صورت کاهش بیشتر تحریم ها، کشورش می تواند صادرات نفت خود را «خیلی سریع» ۵۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهد.