تدبیر24: حمید حسینی_ چهار سال پیش اگر سخنی از اقتصاد به میان میآمد، لیست بلندبالایی از مشکلات نشان داده میشد که تحریمهای یکجانبه، چند جانبه و قطعنامههای شورای امنیت علتالعلل آن معرفی میشد. پس از ماهها تلاش بیوقفه دولت یازدهم و البته مذاکرات سخت و نفسگیر تیم مذاکرهکننده هستهای کشور موافقتنامهای امضا شد که نخستین تاثیر آن، حذف و از میان برداشتن قطعنامهها و تحریمهایی بود که به نوعی گردش چرخ اقتصاد کشور را با مشکل مواجه میساخت. اعلام توافق هستهای، تحرک زیادی در محافل بازرگانی و اقتصادی ایجاد کرد به گونهای که هیاتهای بازرگانی از کشورهای مختلف بویژه کشورهای اروپایی راهی ایران شدند تا دوران پساتحریم را آغاز کنند و در این رقابت از کشورهای دیگر عقب نمانند. بیتردید وضعیت پساتوافق با گذشته حتی پیش از تحریمها متفاوت خواهد بود. به عبارت دیگر در زمان تحریمها، چین تنها شریک اقتصادی ایران به شمار میرفت به گونهای که بازار ایران تا حدودی از وجود کالای چینی خسته و دلزده شده بود اما امروز دیگر چین تنها طرف معامله ایران نخواهد بود و دیگر کشورها نیز وارد این رقابت تجاری خواهند شد و نکته دیگر که دارای اهمیت چندبرابری است به این موضوع بازمیگردد که تا چندی پیش به علت وجود موانع، ایران تنها مجبور به وارد کردن کالای ضروری خود بود اما امروز رفع مشکلات شامل صادرات خواهد شد و ایران با شرکای جدید خود وارد معاملهای دوجانبه میشود؛ قطعا این امر موجب خواهد شد فضا برای کاستن از وابستگیهای اقتصاد به نفت بیشتر فراهم شود. به عبارت مشخصتر با اعمال تحریمها که صادرات ایران عمدتا به شرق آسیا منتقل شده بود از این پس با توافقات انجام شده زمین بازی تغییر کرده و شرایط برای صدور کالاهای ایرانی به اروپا فراهم میشود. به طور قطع با توجه به توافق انجام شده، کشورهای مقصد صادراتی ایران تغییر میکند زیرا همواره یکی از بزرگترین و اصلیترین شرکای تجاری ایران، قاره اروپا بوده است. بازار اصلی فرش، پسته، زعفران و پتروشیمی ایران در اروپا تعریف میشود اما این تحریمها موجب شد که بازار صادراتی به شرق آسیا منتقل شود. نکته دیگر که لازم است به آن توجه شود ایجاد فصلی جدید در روابط تجاری میان ایران و آمریکاست؛ در واقع اغلب مدیران شرکتهای قدیمی آمریکایی که سابقه کار با ایران را داشتهاند در این ۳۰سال بازنشسته شده یا فوت کردهاند بنابراین در دوران بعد از تحریم دعوت از هیاتهای جدید اهمیتی بیش از سفر هیات تجاری به ایران دارد. در این راستا گفتوگوهایی نیز با اتاق فدرال آمریکا و موسسه «ای-لرنینگ» صورت گرفته تا هیاتی از آمریکا برای آشنایی با بازار و اقتصاد ایران به این کشور بیاید. فراموش نشود پیش از این نیز تاکید بر آن بوده است که آثار لغو تحریمها در کوتاه مدت بر همه سطوح نخواهد بود به عبارت دیگر تاکید تاثیر کوتاه مدت لغو تحریمها بر بازار خدمات کشور (خصوصا گردشگری، بانکی، بیمه، صادرات، واردات، حملونقل، آیتی ومخابرات) بوده است و در رابطه با مسکن و املاک نیز این نکته بیان شده بود که لغو تحریمها باعث ورود سرمایه ایرانیان خارج از کشور و تحرک در بازار مسکن لوکس خواهد شد. شواهد حاکی است این بیشبینی تا حدودی درست بوده و کارشناسان مسکن از افزایش تقاضا در بازار سخن میگویند، امید است با خروج مسکن از رکود، شاهد رونق یافتن سایر بخشهای اقتصادی کشور باشیم. در پایان باید اذعان داشت قطع به یقین وجود روابط گسترده با دنیا موجب خواهد شد ایران به جایگاه و پایگاه واقعی خود در عرصه اقتصادی بازگردد که تبدیل شدن به قدرت اقتصادی فینفسه مزایای دیگر از جمله افزایش قدرت چانهزنی در امور سیاسی و... را نیز به دنبال خواهد داشت. * عضو اتاق بازرگانی ایران