تلاش‌های مضاعف دیپلماتیک

تدبیر24: علی خرم - پس از اعلام مواضع ایران و آمریکا که حاوی شرط و شروطی برای نحوه و زمان پایان مذاکرات بود، بسیاری نگران شدند که ارتباطات بین ایران و گروه 1+5 در مذاکرات هسته‌ای دچار صدماتی شود. اما از قضا این موضعگیری دو طرف توانست موتورمحرکه مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا را با شتاب بیشتری به پیش رانده و تیم‌های مذاکراتی متوجه اهمیت گذشت زمان و انتظاراتی که جهان و رهبران دو کشور از پیشرفت مذاکرات هسته‌ای دارند، شود. جنب و جوشی که اکنون در تیمهای مذاکراتی ایران و آمریکا مشاهده می‌شود، بسیار امیدوارکننده است و همگان انتظار دارند در راستای یک مذاکره موفق و محترمانه و منطبق بر منافع و امنیت ملی دو کشور، موضوع پرونده هسته‌ای ایران خاتمه یافته و کشورمان دوران اعتمادسازی برای اثبات صلح‌آمیزبودن فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را آغاز نماید و همزمان ایران شاهد لغو تمام تحریم‌ها اعم از دوجانبه و بین‌المللی باشد. اهمیت حضور مقتدرانه ایران در صحنه خاورمیانه و نقشی که ایران می‌تواند در صلح و ثبات این منطقه داشته باشد، آنقدر قابل‌توجه است که غرب به‌طور کلی و آمریکا به‌ویژه نمی‌توانند با آن بازی کنند و درباره آن جدی نباشند. ضرورت حضور آمریکا در میدان مذاکره هسته‌ای با ایران از همین نکته ناشی می‌شود و موضوع هسته‌ای ایران حقیقتا نسبت به اصل موضوع که با کلان سیاست خارجی آمریکا مرتبط است، فرع تلقی می‌شود. با درک چنین جایگاهی، مذاکره‌کنندگان ایران با اعتماد به نفس کامل، در مذاکرات هسته‌ای وارد می‌شوند و در یک فضای دیپلماتیک محترمانه به توافقات درمورد برنامه جامع هسته‌ای روی می‌آورند. از همین قرار از دیروز معاونین وزرای امور خارجه ایران و آمریکا وارد مذاکره دیپلماتیک به‌صورت دوجانبه شده و هردو طرف حضور سریع‌تر وزرای امورخارجه و مسئولین انرژی اتمی دو کشور را احساس نمودند. در روابط دیپلماتیک، هرگاه که مسئولین انرژی اتمی دو کشور دعوت به مذاکره می‌شوند، به معنای آن است که موانع سیاسی در مذاکرات برطرف شده و دو طرف قصد دارند بر روی موضوعات فنی از جمله غنی‌سازی و فعالیت‌های هسته‌ای به شکل عملیاتی مذاکره و تفاهم نمایند و این به نوعی امیدوارکننده است که مذاکرات از فاز سیاسی، وارد فاز هسته‌ای شده است. در فاز هسته‌ای که مذاکرات و تفاهمات صرفا فنی هستند، پیشرفت آسان‌تر  و ساده‌تر خواهد بود. حضور سریع‌تر وزرای امور خارجه نیز حاکی از آماده شدن اصول تفاهم است که با پرهیز از خوشبینی می‌توان گفت مذاکرات بعد از ماه‌ها دارد وارد فضای آرام و سازنده می‌شود. اما تنها این بخش از مذاکرات نیست که نشانه‌های مثبت از خود بروز می‌دهد بلکه واکنش‌های نتانیاهو نیز موید پیشرفت مذاکرات است. نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی ظرف هفته گذشته در اظهاراتی غیردیپلماتیک خشم خود را از اراده دولتمردان آمریکا مبنی بر تفاهم و توافق با ایران در پرونده هسته‌ای نشان داده است و از همین جا می‌توان گفت به هر اندازه فریادها و واکنش‌های نتانیاهو بیشتر و بیشتر شود، نشان از این است که دولت آمریکا مصمم‌تر از پیش وارد مذاکره با ایران شده است. این می‌تواند اعتمادبخش برای لغو تحریم‌ها باشد که دولت آمریکا مسئول آن تلقی می‌شود. اگر دولت آمریکا مصمم به لغو تحریم‌ها بعد از 50 سال از کوبا برآمد، تا خون جدیدی در شریان روابط آمریکا و کوبا به جریان درآورد، چرا نتواند در رابطه با ایران اقدامی مشابه صورت دهد؟ پس در صحنه اعتمادسازی نباید تردید کرد و فرصت‌ها را از دست داد؛ آینده در انتظار ایران است.