دورنمای گسترش زبان فارسی در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس

  تدبیر24:  اهتمام به زبان فارسی در حوزه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس تازگی نداشته و محققان و استادان بیشماری طی قرن های گذشته پیرامون داد و ستد و وام دهی این دو زبان مطالعات زیادی داشته اند اما امروزه دانشگاه های این کشورها با راه اندازی کلاس های آموزش زبان فارسی چه به صورت کرسی ثابت یا در قالب واحد های اختیاری٬ به آموزش این زبان می پردازند.

دانشگاه سلطان قابوس عمان از دو دهه قبل تدریس این زبان را رسما جزو واحد های درسی خود گنجاند و هر ساله بیش از هفتاد نفر به یادگیری این زبان در دانشگاه می پردازند.

در عربستان سعودی نیز در دانشگاه ملک عبدالعزیز در ریاض با داشتن بیش از دوازده استاد تمام وقت اعم از مصری ٬ اردنی و ایرانی٬ این زبان را به صورت کرسی ثابت با مدرک کارشناسی تدریس می شود.

در دانشکده ها و آموزشگاه های قطر و امارات هم کلاس های متعددی با حضور شمار قابل توجهی از دانشجویان به صورت منظم تشکیل می شود.

قدیمی ترین کشوری که به تدریس زبان فارسی اهتمام ورزیده است٬ کویت بوده که با داشتن اساتید مجرب، قند پارسی را به علاقمندان تدریس می کردند.

تدریس زبان فارسی در دانشگاه کویت با تأسیس دانشکده ادبیات در سال 1965 میلادی همزمان بوده و سابقه 50 ساله دارد . دکتر احمد الهنداوی (تبعه سوریه) اولین استاد زبان فارسی این دانشگاه بوده ، و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران دکتر احمد کمال الدین حلمی (تبعه مصر) تدریس این زبان را بر عهده داشت . از سال 1379 و در پی بازنشستگی دکتر حلمی و بازگشت به قاهره ٬ سمیر ارشدی (عضو رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در کویت) مسئولیت تدریس زبان فارسی را به عهده گرفته است . وی قبلاً به مدت هفت سال در دانشگاه دمشق (سوریه) و به مدت یک سال در دانشگاه آزاد لبنان تدریس این زبان را عهده دار بوده است .

در سال 1389 دکتر سید حسن موسوی (تبعه کویت) که از سوی دانشگاه کویت به دانشگاه تهران جهت تخصص در زبان فارسی بورسیه شده بود، پس از دریافت مدرک کارشناسی ارشد و دکتری به کشورش بازگشت و به تدریس زبان فارسی پرداخت . در حال حاضر این دو فرد به عنوان استادان زبان فارسی در دانشگاه کویت فعالیت دارند .

- تعداد واحدها و کلاس ها :

زبان فارسی به صورت 6 واحد در دو نیمسال تحصیلی در دانشکده ادبیات دانشگاه کویت ارائه می شود و دانشجویان کلیه رشته های علمی و ادبی دانشگاه می توانند این واحد را انتخاب کنند . استقبال کم نظیر و روزافزون فراگیران این زبان٬ بستری برای تعدد و تنوع کلاس ها و افزایش مقاطع تحصیلی آن فراهم ساخته است . تدریس این زبان توسط استادان مجرب ، مشترکات این زبان با زبان عربی و تعداد فراوان دانشجویان ایرانی تبار موجب شده که ظرفیت کلاس ها در نخستین ساعت های شروع ثبت نام تکمیل شود .

هم اکنون سه کلاس زبان فارسی در دانشکده ادبیات کویت دایر است که دو کلاس آن در سطح مقدماتی و به صورت جداگانه برای خواهران و برادران و یک کلاس برای مرحله پیشرفته می باشد .

** کمبودها :

کتابخانه دانشگاه از نظر منابع ادبی کهن و معاصر به ویژه ادبیات انقلاب اسلامی نیاز به تغذیه دارد . آثار شاعران و داستان نویسان جوان ایرانی برای دانشجویان عرب ناشناخته است و دانشجویان علاقه شدیدی به ترجمه و نشر سروده های شاعران انقلابی ایران و داستان های زنان و مردان پارسی گوی نشان می دهند .

ارسال منظم مجلات هنری ، فرهنگی ، نرم افزار های رایانه ای و دعوت دانشجویان و فارسی آموزان برتر به ایران جهت شرکت در دوره های تکمیلی و تقویتی در پیشبرد تدریس زبان و افزایش شمار شیفتگان و علاقمندان مؤثر است . رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کویت در بازدیدهایی از مراکز دانشگاهی٬ چند جلد فرهنگ لغت عربی به فارسی و بالعکس و مجموعه ای از کتاب های آموزش زبان فارسی (آزفا) را به کتابخانه دانشگاه کویت اهداء کرد .

** آموزش زبان فارسی در رایزنی فرهنگی :

کلاس های آموزش زبان فارسی در رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کویت همواره با استقبال چشمگیری از سوی شیفتگان دومین زبان جهان اسلام مواجه شده است .

این کلاس ها در سه سطح مبتدی ، متوسط و پیشرفته به صورت 24 ساعت درسی در قالب کلاس های دو ساعته و دو روز در هفته در تالار رایزنی تشکیل می شود و در هر دوره در حدود 50 فارسی آموز زن و مرد از کویت و دیگر کشورهای عربی در آن شرکت می کنند .

علاوه بر کتاب های درسی مقرر٬ از وسایل کمک آموزشی ، سی دی و فیلم های سینمایی بیانگر فرهنگ و تمدن کهن ایران زمین و گستره زبان فارسی در روزگاران گذشته در این دوره ها استفاده می شود.

هزینه ثبت نام برای هر دوره 25 دینار می باشد که شامل جزوه های درسی مکالمه و متون ادبی و لوازم آموزشی است .

تاکنون شماری از اساتید دانشگاه ، روزنامه نگاران و شخصیت های رسانه ای برجسته در این دوره ها شرکت کرده اند .

استقبال از این کلاس ها به علت شیرینی زبان فارسی ، حلاوت گفتار آن و کلمات مشترک با زبان عربی به حدی است که بدون توجه به فضای ایران هراسی و تبلیغات مسموم گروه های تندرو و افراطگرا ٬شاهد حضور گسترده علاقمندان عرب از اقشار و مذاهب گوناگون در این دوره ها بوده ایم .