لازمه حسن همجواری ایران و پاکستان

تدبیر24»در سال های اخیر موضوع امنیت مرزی در دیدارها و گفت وگوهای مقامات جمهوری اسلامی ایران و پاکستان به موضوعی کلیدی تبدیل شده است.
در همین ارتباط، به تازگی «بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه از برگزاری کمیسیون مشترک امنیتی بین دو کشور در آینده ای نزدیک خبر داد؛ کمیسیون مشترکی که از دغدغه امنیتی دو کشور به ویژه مقامات کشورمان حکایت دارد و نتیجه رایزنی های موفقیت آمیز آنها در سال های گذشته بوده است.

** رایزنی های دیپلماتیک با اولویت امنیت مرزها
پس از روی کار آمدن دولت یازدهم توجه ویژه ای به تعامل گرایی و حسن همجواری با کشورهای همسایه از جمله همسایگان شرقی کشور صورت گرفت. همچنین در سفرهایی انجام گرفته در این مدت به این کشورها، همواره تلاش شده است تا در کنار مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، موضوعات اطلاعاتی و امنیتی نیز در دستور کار قرار گیرد.
با سفر اوایل فروردین پارسال حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری کشورمان به پاکستان یکی از این گام های رو به جلو با هدف گسترش روابط دوجانبه برداشته شد؛ سفری که البته بیشتر رنگ و بوی اقتصادی داشت. این نخستین دیدار رسمی یک رییس جمهوری ایران از پاکستان در 14 سال گذشته به شمار می رفت که دست کم به امضای شش سند همکاری انجامید.
این شش سند همکاری عبارت بودند از: سند همکاری‌ تجاری استراتژیک 5 ساله، یادداشت‌های تفاهم میان اتاق‌های بازرگانی و صنایع پاکستان و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و کشاورزی ایران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی ایران و شورای روابط خارجی کراچی، بیمه مرکزی ایران و کمیسیون اوراق بهادار پاکستان، همکاری فرهنگی و آکادمیک میان آکادمی وزارت خارجه پاکستان و دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه ایران و همچنین همکاری متقابل در زمینه بهداشتی و آموزشی میان دو کشور.
البته همان طور که انتظار می رفت در جریان این سفر دو روزه، گفت وگوهایی نیز در ارتباط با مسائل مرزی میان دو کشور انجام شد و رییس جمهوری در این باره اظهار کرد: بدون، تردید امنیت پاکستان امنیت ما است و امنیت ایران امنیت پاکستان، و مخصوصا برای امنیت مرزهای شرقی ایران و مرزهای غربی پاکستان باید بیش از گذشته تلاش کنیم.
روحانی همچنین افزود: اراده دو کشور این است که بتوانیم قویا با تروریسم مبارزه کنیم و اجازه ندهیم گروه های افراطی و تروریستی امنیت مرزهای مشترک ما را تهدید کنند.
میانه اردیبهشت ماه امسال نیز «محمدجوادظریف» وزیر امور خارجه کشورمان در صدر هیاتی سیاسی و نظامی- امنیتی عازم این کشور دوست و همسایه شد. همان طور که از ترکیب هیات همراه ظریف مشخص بود این سفر بیش از هر موضوعی به مسائل سیاسی و امنیتی اختصاص یافت و دلیل آن هم رویداد تروریستی در مرز ایران و پاکستان بود.

** حسن همجواری با تقویت امنیت مرزی
سفر ظریف به اسلام آباد پس از آن انجام گرفت که ششم اردیبهشت ماه سال جاری در نزدیکی مرز ایران با پاکستان، نیروهای مرتبط با گروهک تروریستی موسوم به «جیش العدل» 9 نفر از مرزبانان ایرانی را به شهادت رساندند. در جریان این درگیری ها دو نفر دیگر مجروح و یک تن نیز به گروگان این گروه در آمد؛ رویدادی که از سوی مقامات کشورمان با واکنش ها و اعتراض هایی همراه بود و مقامات پاکستانی هم آن را محکوم کردند.
به دنبال این رویداد، رییس جمهوری کشورمان در نامه ای خطاب به «محمد نواز شریف» نخست وزیر پاکستان با اظهار تاسف از این حمله، خواستار پیگرد قانونی عاملان این اقدام تروریستی شد. اقدام دیگر جمهوری اسلامی احضار «آصف دورانی» سفیر پاکستان در تهران به وزارت امور خارجه و ابلاغ مراتب اعتراض به سفیر این کشور بود.
چند روز پس از این رویداد ضد انسانی ، در جریان سفر مهم یک روزه وزیر امور خارجه کشورمان به اسلام آباد مساله امنیت مرزها به طور جدی مطرح و مورد توجه دو طرف قرار گرفت به طوری که در پایان آن سفر، ظریف از توافق دو کشور برای ایجاد خط تماس مستقیم بین فرماندهان نظامی و عملیاتی دو کشور با هدف تقویت امنیت مرزهای منطقه خبر داد.
ضمن این که در بر پایه توافق های صورت گرفته در این سفر قرار شد کمیسیون مشترکی متشکل از مسوولان عالی سیاسی و نظامی دو کشور در آینده ای نه چندان دور برگزار شود.
تا کنون رویدادهای تروریستی زیادی در مرزهای ایران و پاکستان به وقوع پیوسته اما این مسائل هرگز به تیرگی روابط دو کشور منجر نشده است. در این میان مقامات تهران و اسلام آباد به این نتیجه مهم رسیده اند که با همکاری های اطلاعاتی و امنیتی بهتر قادر به مقابله با این گروه های تندرو خواهند بود.
همین خلاء ناشی از عدم ارتباط نزدیک بین ایران و پاکستان در سال های گذشته، زمینه را برای شکل گیری و تحرکات گروه های تروریستی در این منطقه فراهم کرده بود.
از طرفی، نباید نقش دشمنان را در این ارتباط نادیده گرفت. آنان با حمایت مالی و تسلیحاتی از این گروه های ستیزه جو و مسلح همواره تلاش کرده اند تا روابط تهران و اسلام آباد را تیره کنند؛ تیری که تاکنون به دلیل هوشیاری مقامات دو طرف به سنگ خورده است.
در مجموع، برگزاری کمیسیون مشترک امنیتی از اراده و جدیت ایران و پاکستان برای ایجاد مرزهایی آرام و امن حکایت دارد. البته با توجه به اینکه حملات تروریستی تا کنون همیشه از طریق خاک همسایه شرقی علیه ایران صورت گرفته و گروه های مسلح پس از انجام عملیات به خاک پاکستان پناه برده اند، انتظار می رود اسلام آباد گام های بلندتری در این ارتباط بردارد.