از خطبههای امیرالمؤمنین علی(ع) در نهج البلاغه نیز این گونه بر میآید که ایشان باور داشت اگر حاکم مورد نقد قرار نگیرد، دچار خطا خواهد شد. چنانکه در خطبه 216 نهج البلاغه آمده است که امیرالمؤمنین مردم را خطاب قرار داد و فرمود: «آن ملاحظه کاریها و موافقتهای مصلحتی که در برابر مستبدان اظهار میدارند، در برابر من اظهار مدارید، با من به سبک سازشکاری معاشرت نکنید، گمان مبرید که اگر به حق سخنی به من گفته شود بر من سنگین آید.»
تدبیر24»سید مهدی طباطبایی استاد اخلاق در روزنامه ایران نوشت: در باب آنچه طی
روزهای اخیر با سوء برداشت از سخنان آقای روحانی در باب ضرورت وجود فضا و
امکان نقد در همه زمانها و اعصار مطرح شد و متأسفانه باوجود توضیح دفتر
رئیس جمهوری درباره این سوء برداشت همچنان ادامه یافت؛ ذکر چند نکته را
خالی از لطف نمیدانم.
نخست آنکه خوشوقتم که علمای بزرگوار ما با این سرعت هوشیارانه در پی دفع
مسائلی هستند که مضر به اسلام و اعتقاد مردم است. همچنین قدردانی میکنم از
بزرگوارانی که سعی دارند در این مواقع مطالب دینی را به سمع و نظر مردم
برسانند. اگر چه در شرایطی که درباره سخنان رئیس جمهوری توضیح داده شد اما
برخی آقایان گویا اصل عبارات ایشان و نیز توضیحات را ملاحظه نکرده و معترض
شدند.
با این حال لازم میدانم به عنوان یک روحانی ریش سپید کرده از رئیسجمهوری
محترم بخواهم در چنین موضوعاتی از بیان سخنانی که ممکن است ایهام داشته
باشد تا حد ممکن خودداری کند. در مقابل از علمای بزرگوار هم خواهشمندم تا
میشود این امور را دامن نزنند. البته حفظ نظام و وحدت کشور امروز از اوجب
واجبات است. در چنین شرایطی بر ما روحانیون است که از نظر مردم غافل نباشیم
و با همین حساسیت که در چنین مواردی وارد میشویم و موضع میگیریم در
برابر برخی ظلمها، بیعدالتیها و محرومیتها که مردم دچار میشوند، ساکت
نباشیم.
مردم روحانیون را به عنوان گوینده امر الهی قلمداد میکنند و مبادا که خدای
ناکرده اعتراضهای ما را دارای جنبه سیاسی بدانند که در آن صورت صدمه آن
به بنیان اسلام و روحانیت اسلامی جبران پذیر نخواهد بود.
اما در مورد اصل موضوع مورد بحث باید بگویم مسأله این است که بدانیم آیا
اگر کسی حاکم باشد میشود او را نقد کرد یا خیر؟ مسأله معصومیت و امامت
نیست. زیرا اگر حاکم در انجام امور و اتخاذ تصمیمات مختار مایشاء باشد و
بری از نقد موجب حرمان جامعه است. از خطبههای امیرالمؤمنین علی(ع) در نهج
البلاغه نیز این گونه بر میآید که ایشان باور داشت اگر حاکم مورد نقد قرار
نگیرد، دچار خطا خواهد شد. چنانکه در خطبه 216 نهج البلاغه آمده است که
امیرالمؤمنین مردم را خطاب قرار داد و فرمود: «آن ملاحظه کاریها و
موافقتهای مصلحتی که در برابر مستبدان اظهار میدارند، در برابر من اظهار
مدارید، با من به سبک سازشکاری معاشرت نکنید، گمان مبرید که اگر به حق سخنی
به من گفته شود بر من سنگین آید.»
خلاصه کلام آنکه مردم از مرجعیت دینی و علمای بزرگوار توقعهایی دارند از
جمله آنکه میخواهند بتوانند در گرفتاریها و نابسامانیها به آنها پناه
برند. حفظ این رجاء و امیدواری برای حفظ اسلام و نظام و کشور بسیار ضروری
است و نباید گذاشت چنین مسائلی به آن خدشه وارد کند. ان شاءالله خدای
متعال یار و یاور این مردم و این سرزمین باشد.