كيفيت يا كميت روغن پالم

  تدبیر24: به‌نظر مي‌رسد حساسيت بسيار زياد و بحق سازمان غذا و دارو در كنترل استفاده روغن پالم در صنايع روغن نباتي رويكرد نظارتي اين سازمان را به ديگر صنايع مصرف‌كننده اين روغن كمرنگ‌تر كرده و اين عدم جديت در نظارت باعث بروز تخلفات آشكار در اين حوزه توليد خصوصاً صنعت لبنيات كشور شده است. 

البته وزارت بهداشت در سال گذشته تلاش‌هايي در جهت حذف پالم از شير و فرآورده‌هاي لبني انجام داد اما متأسفانه در سال جاري واردات 420 هزار تن روغن پالم را به صنعت روغن نباتي، شوينده‌ها ، فرآورده‌هاي لبني و شيريني و شكلات اختصاص داد.

 براساس اين گزارش، رئيس سازمان غذا و دارو در فروردين ماه امسال طي نامه‌اي به قائم مقام وزير جهاد در امور بازرگاني و دبير كل كارگروه تنظيم بازار برآورد ميزان مصرف خوراكي انواع روغن پالم در صنايع مجاز را اعلام كرد. رسول ديناروند در اين نامه آورده است: براساس بررسي‌هاي به عمل آمده در اين سازمان، سقف كل واردات انواع روغن پالم درسال 94 به ميزان 420 هزار تن برآورد مي‌گردد كه حدوداً 170 هزار تن آن براي صنايع غذايي شامل بستني، اسنك، مارگارين و حدوداً 250 هزار تن براي صنايع روغن نباتي مورد نياز است. براساس اطلاعات رسيده، فرآورده‌هاي لبني در بستني 10 درصد، شيريني و شكلات 2 درصد، چيپس و اسنك 40 درصد و شوينده‌ها 80 درصد مصرف پالم دارند، اين درحالي است كه براساس قانون بايد 420 هزار تن پالم فقط به صنعت روغن نباتي اختصاص مي‌يافت، اما سازمان غذا و دارو به راحتي استفاده از آن را در بستني، چيپس و... مجاز دانسته است. 

در كشورهاي پيشرفته تمام مراحل فرايند توليد صنايع غذايي توسط دولت و انجمن‌هاي مردمي نظارت مي‌شود و نقش و اهميت صنايع غذايي و بهداشتي بر سلامت جامعه بسيار آشكار است. بررسي‌هاي به‌عمل آمده نشان مي‌دهد اين نظارت‌ها در خصوص روغن‌هاي خوراكي از كاشت بذر در مزارع شروع شده، بارور شدن دانه‌هاي روغني، روش‌هاي برداشت دانه‌هاي روغني، حمل و نقل، روغن‌كشي، نگهداري روغن خام و در نهايت تصفيه و بسته‌بندي و حتي نوع توزيع را شامل مي‌شود. اما در ايران نه تنها بر روش كاشت و برداشت نظارتي نيست، بلكه بر مراحل توليد تا مصرف نيز سازمان‌هاي مسئول نظارت درستي ندارند. 

سؤال اساسي اينجاست دولت بر كدام قسمت واردات روغن پالم به كشور نظارت دارد؟ روش نظارت منطبق با كدام استاندارد بين‌المللي است؟ كدام سازمان مردمي به اين حق مسلم خود نظارت دارند؟ و البته اين موارد جداي از مجاز بودن روغن پالم در در صنايعي همچون لبنيات، شيريني و شكلات است. 

گزارشات حاكي از نگراني مجلس و كارشناسان صنايع غذايي از نوع نظارت بر موارد مشابه در صنايع غذاي است. 

قرباني: استفاده از پالم در لبنيات به‌صورت مستقيم، يك خيانت است 

در اين خصوص محمدحسين قرباني، سخنگوي كميسيون بهداشت مجلس از عدم نظارت سازمان استاندارد و سازمان غذا و دارو انتقاد كرده و در گفت‌و‌گو با «جوان» افزود: مسئولان فقط بر ميزان واردات پالم نظارت دارند، در حالي كه روغني كه وارد كشور مي‌شود، پايين‌ترين درصد استاندارد را دارد و متاسفانه سازمان غذا و دارو به رغم اصرار بر حذف پالم از لبنيات، مجوز استفاده اين روغن را در بستني‌ها داده است كه براي سلامتي فرزندانمان مضر است. 

دكتر قرباني با اشاره به فصلي بودن توليد دانه‌هاي روغني در دنيا خاطر‌نشان كرد دولت بايد زمان‌هاي مختلف خريد روغن خام را با مشاركت صنايع روغن نباتي ايران در نظر گيرد و با اين روش كيفيت و قيمت محصول را تحت كنترل داشته باشد و از بروز تخلفات احتمالي توسط وارد‌كنندگان جلوگيري نمايد. 

وي وعده داد مجلس در قالب كميته‌اي، استاندارد و ميزان مصرف روغن پالم در صنايع غذايي را بررسي مي‌كند و به زودي به اطلاع عموم مردم مي‌رساند. قرباني تصريح كرد: پالمي كه وارد كشور مي‌شود، ارزان‌ترين نوع روغن پالم است و سازمان غذا و دارو نيز نظارت دقيقي بر اين موضوع ندارد. سخنگوي كميسيون بهداشت تأكيد كرد: اين كميته درنظر دارد صنعت غذايي را زير ذره‌بين قرار دهد و نظارت بر تمامي صنايع داشته باشد و به تدريج گزارشات خود را در مجلس اعلام خواهد كرد. 

همچنين عزير اكبريان، يك عضو كميسيون صنايع مجلس نيز از مصرف پالم در بستني خبر داد و گفت: ظاهراً مسئولان وزارت بهداشت حساسيت بيشتري بر مصرف پالنم در صنعت روغن كشور دارند و مصرف اين روغن را در بستني مجاز دانسته‌اند، در حالي كه به دليل خاصيت اين روغن مصرف آن در روغن‌هاي سرخ كردني به مراتب از مضرات كمتري برخوردار است. 

ديناروند: نمي‌توانيم بر صنعت فشار آوريم 

اما رئيس سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت معتقد است كه ميزان واردات 420 هزار تن پالم در حد استانداردهاي جهاني است. از نظر ما سهم مصرف روغن پالم نبايد بيش از 30 درصد از كل روغن مصرفي كشور شود، به عنوان مثال اگر يك ميليون و 400 هزار تن روغن در كشور مصرف مي‌شود، سهم پالم بايد حدود 400 هزار تن‌باشد. 

البته در پي مخالفت هيئت دولت با افزايش تعرفه واردات پالم در فروردين ماه، اخيراً نيز در 31 خرداد ماه وزير بهداشت در نامه‌اي به رئيس‌جمهور خواستار افزايش تعرفه واردات پالم شد. دكتر سيد‌حسن هاشمي در اين نامه آورده است: با توجه به اينكه يكي از دلايل مصرف انواع پالم، قيمت پايين آن نسبت به ساير انواع روغن خوراكي است و از آنجا كه كنترل مقداري واردات، مشكلاتي را براي صنايع مجاز به مصرف پالم در پي دارد، پيش‌بيني مي‌شود با اعمال تعرفه حداقل 20 درصد براي واردات انواع روغن پالم مي‌توان مزيت قيمتي استفاده از انواع اين روغن را نسبت به ديگر انواع روغن‌هاي خوراكي كه داراي كيفيت تغذيه‌اي بهتر هستند، جبران كرد.