تبیین ٣ مسئولیت مهم روحانیت

 تدبیر24 :حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح دیروز (شنبه) در دیدار جمعی از مدیران، مدرسان و طلاب حوزه‌های علمیه تهران، «هدایت فکری و دینی»، «هدایت سیاسی و بصیرت‌افزایی» و «راهنمایی و حضور در عرصه خدمات اجتماعی» را سه وظیفه عمده روحانیت برشمردند و تأکید کردند: «طلاب باید با کسب صلاحیت‌ها و آگاهی‌های لازم، در دنیای متفاوت امروز خود را برای ایفای مسئولیت‌های تعیین‌کننده در جامعه آماده کنند».  حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با توصیه به طلاب برای قدردانستن ارزش‌ها و مسئولیت‌های طلبگی افزودند: «اگر همه تخصص‌های مورد نیاز یک جامعه به بهترین شکل وجود داشته باشد اما جامعه، دینی نباشد، آن ملت در دنیا و آخرت دچار خسران و مشکلات واقعی خواهد بود و این مسئولیت عظیم یعنی تبدیل جامعه به جامعه‌ای دینی، برعهده علما و روحانیت و طلاب است». ایشان مفهوم هدایت دینی را «تبیین اندیشه‌های ناب اسلامی» خواندند و با اشاره به تأثیر فضای مجازی در افزایش شبهات دینی و وجود انگیزه‌های سیاسی برای تزریق افکار منحرف و غلط در ذهن جوانان تأکید کردند: «این میدان، میدان واقعی جنگ است و روحانیون و طلاب باید مسلح و آماده، وارد عرصه مقابله با شبهات و تفکرات غلط و انحرافی شوند». مقام معظم رهبری، «اسلام ارتجاعی، متعصب، بدون فهم حقایق معنوی و دچار جمود در ظواهر» را نمود واقعی تفکرات انحرافی برشمردند و افزودند: «در لبه دیگر این قیچی، «اسلام التقاطی» و «اسلام آمریکایی» مشغول مقابله با «اسلام ناب» هستند». مقام معظم رهبری، «درک اسلام ناب و متکی بر کتاب و سنت» را با ابزار خرد و اندیشه اسلامی، وظیفه مهم روحانیون برشمردند و افزودند: «راه انبیا، ترویج این تفکر اصیل است و روحانیون نیز ادامه‌دهنده همین راه سعادت‌بخش یعنی هدایت دینی مردم هستند». ایشان، هدایت عملی مردم را مکمل هدایت اندیشه‌ای آنان دانستند و افزودند: «با بهترین روش‌ها، مردم را به عبادات و ظواهر و مصادیق دینی ازجمله صدق، امانت، تقوا، ترک منکر، امربه‌معروف و سبک زندگی صحیح، هدایت کنید».  ایشان درهمین‌زمینه عمق‌بخشیدن به اعتقادات موروثی مردم را مهم برشمردند و خاطرنشان کردند: «باید با استدلال صحیح، اعتقادات موروثی را که ممکن است در گذر زمان دچار زوال شده باشند، عمق ببخشید و به مسیر صحیح بکشانید».  حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، «هدایت سیاسی» را دیگر وظیفه مهم علما و روحانیون خواندند و افزودند: «علت تأکید مکرر بر ضرورت انقلابی‌بودن حوزه‌های علمیه این است که استمرار حرکت صحیح و انقلابی کشور و جامعه، بدون حضور مستمر روحانیت امکان‌پذیر نیست».
مقام معظم رهبری با اشاره به قضایای «تنباکو، مشروطیت و نهضت ملی‌شدن صنعت نفت» افزودند: «مشروطیت و نهضت ملی به علت استمرارنیافتن حضور روحانیت به اهداف خود نرسید اما هنر امام خمینی(ره) این بود که نگذاشت دشمن، حضور روحانیت را در حرکت عظیم انقلاب و پس از آن متوقف کند چراکه در غیر این‌صورت، نه انقلاب پیروز می‌شد و نه جمهوری اسلامی به حرکت خود ادامه می‌داد». حضرت آیت‌الله خامنه‌ای خاطرنشان کردند: «آمریکایی‌ها از اول انقلاب نیز مانند امروز در صدد حذف روحانیت از حرکت عمومی ملت ایران بوده‌اند تا در مرحله بعد، حضور مردم در صحنه از بین برود و سپس انقلاب به شکست بینجامد اما تاکنون موفق به تحقق این هدف نشده‌اند و به فضل الهی نخواهند شد». حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: «در زلزله بیداری اسلامی هم، «دین»، مردم را به میدان کشاند اما چون دستگاه‌های دینی در آن کشورها متفرّق هستند، این کار استمرار نیافت و بیداری به نتیجه لازم نرسید، اما در جمهوری اسلامی، تداوم حضور علما و روحانیون و در نتیجه حضور مردم در عرصه‌ها، استمرار حرکت انقلاب را ممکن کرده است».  حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پس از تبیین هدایت دینی و هدایت سیاسی، به سومین وظیفه مهم روحانیت یعنی «حضور هدایتگر و نیز میدانی در عرصه خدمات اجتماعی» پرداختند.
ایشان افزودند: «حضور طلاب در خدمات‌رسانی به مردم، مدرسه‌سازی، بیمارستان‌سازی، کمک به مردم هنگام حوادث و دیگر عرصه‌ها، نیروهای مردمی را نیز به صحنه می‌آورد و منشأ خدمات خواهد شد».
مقام معظم رهبری با توصیه به طلاب برای «درس‌خواندن خوب و تهذیب نفس»، خاطرنشان کردند: «همت خود را برای ایفای مسئولیت‌های روحانیت که هیچ تخصص دیگری نمی‌تواند جایگزین آن شود، به‌کار گیرید؛ البته این کار نباید به معنای هدف‌گیری مناصب و مقامات و عناوین باشد بلکه در همه اوقات باید کسب رضایت پروردگار و امام عصر(عج)، هدف اصلی قرار گیرد».  مقام معظم رهبری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مطالب برخی از استادان و طلاب حوزه‌های علمیه تهران، گفتند: «مراقبت از اینکه حوزه‌های علمیه از شیوه‌ طلبگی به شیوه دانشگاهی گرایش پیدا نکنند، طرح آموزش اخلاق در حوزه‌ها و منطقه‌ای‌کردن گزینش و جذب طلاب، از مسئولیت مدیران حوزه‌ها است که باید پس از بررسی‌های لازم درخصوص این موضوعات تصمیم‌گیری کنند».
مقام معظم رهبری همچنین با اشاره به قدمت و اهمیت حوزه علمیه تهران و علما و فضلای برجسته‌ای که در این حوزه حضور داشته‌اند، خاطرنشان کردند: «حوزه علمیه تهران اکنون دارای هویت است و این هویت نیز باید قدر دانسته شود تا برجستگانی در فقه و علوم عقلی و تفسیر و حدیث، در این حوزه پرورش یابند».  پیش از سخنان مقام معظم رهبری، حجت‌الاسلام والمسلمین صادقی‌رشاد، رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران، با اشاره به سابقه حوزه علمیه تهران و نقش آن در تحولات سیاسی و اجتماعی، گفت: «این حوزه با ۱۳۳ مدرسه، شش مرکز تخصصی و ۱۵‌هزار طلبه و هزارو ٦٠٠ استاد در سطح استان تهران، فعال است».  حجت‌الاسلام و المسلمین رشاد با بیان اینکه حوزه‌های علمیه استان تهران ۳۶۰ شهید تقدیم انقلاب اسلامی کرده است، برخی از فعالیت‌ها و موفقیت‌های این حوزه را برشمرد و افزود: «البته یکی از نگرانی‌هایی که امروز حوزه‌های علمیه با آن مواجه هستند، فاصله‌گرفتن از هویت اصلی و تبدیل هویت آنها به هویت دانشگاهی است».  همچنین حجج‌اسلام والمسلمین آقایان صدیقی، حسینی، پناهی، روحانی، تحصیلی، رستمی، بیرانوند، رفیعی، پناهیان و خانم‌ها راستی و میرم‍ؤمنی، دیدگاه‌های خود را درخصوص موضوعات مختلف طلاب و حوزه‌های علمیه بیان کردند.
برخی نکات مهمی که استادان و طلاب در سخنان خود به آنها اشاره کردند، عبارت بود از:
- لزوم معنویت‌محوری در حوزه‎های علمیه، اهتمام به اخلاق، معرفی الگوهای موفق و شناساندن سبک زندگی آنها.
- تأکید بر پایبندی به زی طلبگی، برخورداری از روحیه و عمل انقلابی، نگاه حداکثری به دین و شناخت مقتضیات زمان.
- اهمیت تعامل حوزه و دانشگاه در قالب کرسی‌های آزاداندیشی.
- تقویت ارتباط مستقیم طلاب و روحانیون با مردم.
- معرفی طرح جامع «بنیان مرصوص» با هدف تقویت و به‌روزرسانی توانایی‌ها و آمادگی‌های علمی، اخلاقی و اجتماعی طلاب.
- مشکلات معیشتی طلاب و پیشنهاد تقویت حوزه‌های علمیه در مناطق غیرمرکزی با هدف کاهش مهاجرت طلاب برای تحصیل علوم حوزوی.
- ضرورت تحول در نظام آموزشی حوزه‌های علمیه با هدف افزایش بهره‌وری علمی و جلوگیری از فرسایش انگیزه‌های طلاب جوان.
- حضور موفق بانوان طلبه در تحصیل و تبلیغ معارف دینی و پیشنهاد تشکیل «قرارگاه زن جهادی مسلمان» به‌منظور مقابله با آسیب‌های اجتماعی و خانوادگی.
- لزوم پاسخ‌گویی دقیق و حکیمانه حوزه‌های علمیه به شبهات و مسائل مورد نیاز جامعه و بهره‌گیری از مبانی استنباطی و قوی فقه جواهری.
- ضرورت ایجاد مراکز تخصصی تبلیغ و آموزش مهارت‌های خطابه و اقناع.
در انتهای این دیدار، نماز ظهر و عصر به امامت مقام معظم رهبری اقامه شد.