سیاست انحرافی چین

تدبیر24»وزرای خارجه این اتحادیه در حالی به نشست خود خاتمه دادند که ابتدا اخبار و گزارش ها حاکی از آن بود که این نشست بدون یک گزارش و نتیجه تکمیلی به پایان رسیده است که دلیل این امر تفاوت های آشکار و حل ناشدنی میان برخی کشورهای عضو با توجه به مواضع این گروه در قبال جزایر مصنوعی ساخته شده توسط چین در دریای جنوبی عنوان شد.
در مورد این موضوع، جنبه های مختلف آن مورد بررسی قرار گرفت اما آنچه که بسیاری به آن اشاره نکردند، نکته دیگری بود و آن اینکه «وانگ یی»، وزیر امور خارجه چین برای شرکت در این نشست به مانیل سفر کرده بود تا در مورد موضوعی صحبت کند که دولت چین پیش از این اصرار داشت که نام آن نباید تکرار شود؛ یعنی پا در میانی در مورد مناقشه دریای جنوبی و تاثیرات آن بر روابط چین و فیلیپین و همین طور روابط چین و «آ.سه.آن».
این در حالی است که هدف و نتایج سفر وانگ یی به مانیل تنها چند هفته پیش از سفر مجدد برای شرکت در نشست وزرای خارجه کشورهای آ.سه.آن، اینک مشخص شده است و سفر قبلی به طور آشکار بیانگر پیامی مشخص از پکن است.
وانگ یی به وضوح فعال ترین دیپلمات در میان ده ها دیپلمات حاضر در نشست آ.سه.آن در مانیل بود؛ او تنها در روز یک شنبه ای که گذشت، بیش از 14 دیدار با دیپلمات های دیگر داشت. از سوی یگر، در حساس ترین مقاطع در همین نشست، با برانگیختن و تحریک کره شمالی مبنی بر سرگرم کردن جمع، نشست را از بحث اصلی در مورد ساخت جزایر مصنوعی توسط چین در دریای جنوبی چین، به سوی تحرکات هسته ای و موشکی کره شمالی منحرف کرد.
این رفتارهای «وانگ» و سیاست های او در نشست آ.سه.آن، جدیدترین نمونه از سیاست های چین در دوران ریاست جمهوری «شی جین پینگ» است.
«شی» خواستار آن است که وزارت خارجه چین فعالیت بیشتری داشته باشد و مواضع این کشور مبنی بر تاکید بر یک جامعه جهانی را همواره تکرار کند. با این وجود، سیاست های این کشور در نشست آ.سه.آن نیز جواب داد؛ آنها موفق شدند بحث را از دریای جنوبی چین منحرف کنند، از سوی دیگر بسیاری از کشورهای منتقد را ناگزیر به سکوت کنند و، دونالد ترامپ و آمریکا را نیز با تهدیدات «کیم جونگ اون» مبنی بر استفاده از سلاح هسته ای، سرگرم سازند.
«وانگ یی» در یک نشست خبری از کره شمالی خواست که آزمایش های موشکی خود را به حالت تعلیق درآورده و تحریم های جدید سازمان ملل متحد را بپذیرد و از سوی دیگر، از ایالات متحده و کره جنوبی نیز خواست که تلاش خود را برای کاهش تنش ها در شبه جزیره کره به کار گیرند.
همچنین در یکی دیگر از جلسات، تاکید کرد که در نشست آ.سه.آن به مراتب کمتر از نشست قبلی در مورد دریای جنوبی چین صحبت شده است.
اگرچه کشورهای جنوب شرق آسیا و چین در نهایت پس از مذاکرات به یک برنامه و چارچوب برای مناقشات دریای جنوبی چین رسیدند، اما منتقدان بر این باورند که عدم ثبت آن به عنوان یک معاهده و برخورداری از یک مکانیزم مجزا، می تواند تاثیرگذاری آن را زیر سئوال ببرد.
همچنین، بسیاری از منتقدین نیز بر این باورند که علاقه ناگهانی چین به مذاکره در این مورد، تنها یک ترفند برای به درازا کشاندن مذاکرات بوده تا از این طریق اقدامات و فعالیت های خود در ساخت جزایر مصنوعی و استقرار تجهیزات نظامی در دریای جنوبی چین را پیش برده و محکم تر کند.
همه این ها در حالی است که چینی ها هنوز به طور کامل برنامه و چارچوب تعیین شده در آ.سه.آن را نپذیرفته اند و پکن اعلام کرده است که این برنامه پس از یک سال و تنها در صورتی که «هیچ طرف خارجی» در آن دخالت و مداخله نداشته باشد، اجرایی خواهد شد.
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین نیز اعلام کرد که در صورت مهیا بودن شرایط، آغاز مذاکرات در مورد این موضوع که موجب جلوگیری از درگیری ها در آب های مورد مناقشه خواهد شد، از سوی رهبران چین و 10 کشور عضو آ.سه.آن و بدون دخالت طرفین خارجی در نشست های آتی در ماه نوامبر در فیلیپین اعلام خواهد شد.
آنچه مشخص است، منظور دولت چین و وانگ یی از «طرفین خارجی» به وضوح ایالات متحده بوده است، چنانچه یکی از شرایطی که او از آن صحبت کرد نیز عدم دخالت طرفین خارجی بود.
با تمام این تفاسیر، نشست آ.سه.آن در مانیل پایتخت فیلیپین نیز به پایان رسید و این در حالی است که به نظر می رسد که چین از هم اینک برای نشست سال آتی آ.سه.آن در سنگاپور نیز برنامه دارد.
پکن برای جلوگیری از تکرار مطرح شدن بحث مناقشات دریای جنوبی به عنوان سرفصل اصلی آ.سه.آن، از هم اینک فشار خود بر سنگاپور را آغاز کرده است.
منابع خبری اعلام کرده اند که دیپلمات های چینی در دیدارهای خصوصی با دیپلمات های سنگاپوری در ماه های اخیر، آنها را از این موضوع مطلع کرده اند که چین علاقه ای به تجربه فشارهای امسال آ.سه.آن در نشست سال بعد آن در سنگاپور ندارد.