همه مسایل حقوقی دریای خزر تنها با اتفاق نظر پنج کشور عملی و اجرایی بوده که این نکته بسیار مهم و اساسی است و کاملاً رژیم حقوقی این دریا را از کنوانسیون دریاها جدا میکند.
تدبیر24»حجت الاسلام حسن روحانی روز یکشنبه پیش از عزیمت به آکتائو قزاقستان در جمع
خبرنگاران افزود: این سفر به دعوت رسمی نور سلطان نظربایف رییس جمهوری
قزاقستان برای شرکت در اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر انجام میشود.
وی
ادامه داد: بعد از فروپاشی شوروی سابق، نخستین اجلاس کشورهای ساحلی دریای
خزر در تهران تشکیل شد که در آن اجلاس، مسأله محیط زیست مورد بررسی و
تصویب قرار گرفت.
روحانی ادامه داد: در آن اجلاس یک اعلامیه سیاسی
۲۵ مادهای هم منتشر شد و بعد از آن در کشورهای مختلف جلسات دیگری هم
تشکیل و درمورد ابعاد مختلف دریای خزر بحث و بررسی شد.
وی اجلاس
قزاقستان را یکی از اجلاسهای بسیار مهم درباره خزر دانست و خاطرنشان کرد:
دلیل آن اصول مادری است که در رابطه با رژیم حقوقی دریای خزر بحث و بررسی
میشود و در این کنوانسیون نکات بسیار مهمی وجود دارد.
رییس جمهوری
ادامه داد: در این کنوانسیون تصریح شده که همه مسایل حقوقی دریای خزر تنها
با اتفاق نظر پنج کشور عملی و اجرایی بوده که این نکته بسیار مهم و اساسی
است و کاملاً رژیم حقوقی این دریا را از کنوانسیون دریاها جدا میکند.
روحانی
اظهارداشت: همچنین این کنوانسیون رفت و آمد کشتیهای نظامی خارجی را در
این دریا کاملاً ممنوع میکند و این اهمیت بسیاری از لحاظ امنیت ملی
کشورهای حاشیه خزر دارد.
وی افزود: در این کنوانسیون روشن میشود
که خطوط مبدأ برای رژیم حقوقی با اتفاق نظر پنج کشور بعداً تعیین شود؛
البته درمورد خطوط مبدأ نکاتی در این کنوانسیون آمده و مخصوصاً در یک بند
قید شده است که شرایط ساحل بعضی از کشورها به گونهای است که نیازمند
مقرراتی ویژه است و این به ساحل دریای خزر اشاره میکند که این ماده برای
ما بسیار اهمیت دارد، اما در عین حال خط مبدأ هنوز در این کنوانسیون روشن
نیست و در موافقت نامههای بعدی باید روشن شود.
رییس جمهوری تاکید
کرد: حدود بستر و زیر بستر هم در این موافقت نامه روشن نیست و تعیین آن به
آینده واگذار میشود و این یکی از مسایلی بوده که حدود ۲۲ سال است راجع به
دریای خزر بین این پنج کشور مذاکره میشود.
روحانی تصریح کرد: برخی
مسایل حل و فصل شده و برخی از مسایل باقی مانده است و این دو مسأله یکی
خطوط مبدأ و دیگری حدود بستر و زیربستر همچنان برای موافقتنامههای بعدی
باقی میماند.
وی با بیان این که در این کنوانسیون دریای سرزمینی
مشخص میشود، گفت: مناطق انحصاری ماهیگیری و رفت و آمد کشتیها مشخص میشود
و در مجموع کنوانسیون با اهمیتی است که یک قدم ما را پیش میبرد، گر چه
هنوز مسایل بسیار مهمی برای آینده باقی میماند.
رییس دولت دوازدهم
اظهار داشت: علاوه بر این سند مهم و مادر، چندین سند دیگر هم در این سفر
امضاء میشود که مربوط به تجارت و اقتصاد، حمل و نقل و مبارزه با تروریسم و
جرایم سازمانیافته، همکاریهای نهادهای مرزبانی بین کشورهای ساحلی است.
روحانی
خاطرنشان کرد: کشورهای ساحلی دریای خزر ظرفیتها و فرصتهای بسیار خوبی
مخصوصاً از لحاظ اقتصادی، حمل و نقل، حمل و نقل کالا و مسافر و مسأله
گردشگری دارند که در ضمن مباحثی که در این جلسات مطرح میشود و این
ظرفیتها نیز مورد بحث قرار میگیرد.
وی با یادآوری این که دریای
خزر، دارای نفت و گاز است که میتواند به عنوان پیشران توسعه باشد، ادامه
داد: همکاریهای بین کشورها در زمینه استخراج، بهرهبرداری از نفت و
همچنین سوآپ نفتی و گازی از جمله مواردی است که همواره بین ما و کشورهای
ساحلی دیگر مورد بحث و بررسی قرار میگیرد و در این اجلاس هم این مباحث
ادامه مییابد.
رییس جمهوری مسأله ترانزیت را یکی از مسایل بسیار
مهم برای دریای خزر، کشورهای ساحلی و منطقه عنوان کرد و افزود: شرق خزر،
یعنی ترکمنستان و قزاقستان به ایران و از آن طریق به آبهای جنوب و خلیج
فارس و دریای عمان متصل شده است؛ برای اتصال غرب دریای خزر هم قدمهای
اولیه برداشته شده و پروژه آستارا – آستارا اجرا شده است و ما به فکر اجرای
خط آهن رشت به آستارا هستیم که با همکاری دو کشور ایران و آذربایجان این
کار انجام میگیرد.
روحانی اظهارداشت: ایران و بسیاری از کشورهای
آسیایی از این دو کریدور بزرگ در شرق و غرب دریای خزر و از طریق این راه
مهم ترانزیتی به آسیای میانه، قفقاز، روسیه و به اروپا متصل میشوند و
مسأله ترانزیت برای ما بسیار حائز اهمیت است.
وی همچنین گفت: در این سفر همچنین در راستای توسعه روابط دوجانبه با کشورهای شرکت کننده در این اجلاس گفتگو میکنیم.