حواشی اجرای رستاک در جشنواره

تدبیر24: گروه رستاک در تک اجرای جشنواره فجر امسالش چیزی برای مخاطبان کم نگذاشت‌، اما به نظر می‌رسید نقطه‌ ضعف این کنسرت، تماشاچیان تالار وحدت بودند که حتی با گذشت یک ربع از شروع کار، به رفت‌و‌آمد خود ادامه دادند.

ساعت 18:30 بود که گروه موسیقی رستاک با سرپرستی «سیامک سپهری» کار خود را با نواختن قطعه‌ی «بارون» آغاز کرد. ترانه دوم که «رعنا»ی گلیلکی بود هم نواخته شد، اما انگار تماشاگران قصد نداشتند به رفت‌وآمد و همهمه پایان دهند.

«صفرعلی رمضانی» که در ارائه‌ی «رعنا»، با شور بسیار رستاک را همراهی کرد‌، در توضیح این اثر گفت، «رعنا» داستان عاشقانه‌ای است که روایت‌های متعددی از آن وجود دارد و ما به یکی از این روایت‌ها می‌پردازیم.

«سید فرزاد مرادی» در توضیح قطعه بعدی گفت: کار بعدی ترانه‌ای کردی است که محصول دهه‌ها تلاش و کوشش خانواده‌ی محترم «کامکار»هاست.

موسیقی‌دوستان ایرانی با شنیدن نام کامکارها شروع به دست زدن کردند و سپس این ترانه‌ی کردی را که ضرب‌آهنگی تند و شاد داشت، همراهی کردند.

یکی از مسائل آزاردهنده‌ای که در اکثر کارهای جشنواره فجر امسال به چشم می‌خورد‌، فیلمبرداری تماشاگران با تلفن‌های همراه از اجراهای روی صحنه، علی‌رغم اعلام ممنوعیت این اقدام است که متاسفانه در برنامه‌ی شب گذشته‌ی گروه رستاک، پررنگ شده بود.

در این بخش مرادی از مخاطبان خود که پس از یک روز کاری به دیدن اجرایشان آمده‌اند، تشکر کرد و در معرفی ترانه‌ی بعدی گفت: این ترانه از استان فارس است و «واسونک» نام دارد. در شیراز به شادیانه‌ها (قطعاتی برای شادی) واسونک می‌گویند.

این اثر که تشویق پرهیجان مردم را دربرداشت‌، همان ترانه‌ی معروف‌ «یار مبارک بادا» است که در موسیقی فولکلور استان فارس شهرت خاصی دارد.

رستاک پنجمین قطعه‌ی خود را که همچون دو اثر قبلی از کارهای جدید گروه بود، ‌از قوم بلوچ برگزیده بود. مرادی که علاوه بر خوانندگی، سازهای سه‌تار‌، دهل و قوپوز را در اجرای شب گذشته نواخت‌، پیش از شروع این کار گفت: بلوچ‌ها از نخستین اقوام آریایی ساکن ایران بودند و فردوسی بارها از دلاوری‌ها و رشادت‌های مردم سیستان و بلوچستان سخن گفته است. در واقع این قوم، ستون فقرات فرماندهان سپاه هخامنشی را تشکیل می‌دادند. بلوچ‌ها در کنار اقوام دیگر، در باز پس‌گیری خلیج فارس از دست پرتغالی‌ها نقش پررنگی داشتند.

وی در ادامه افزود: به شادیانه‌ها در این منطقه از ایران «صوت» می گویند. ما در ادامه بازآفرینی یکی از این صوت‌ها را تقدیمتان می‌کنیم.

ترانه‌ی محلی بعدی که روی صحنه‌ی تالار وحدت اجرا شد‌، «هله مالی» از استان بوشهر بود که در توضیح آن گفته شد: در موسیقی بوشهری سازهای متعددی از جمله دمام‌، دم‌دم‌، دایره و ... نواخته می‌شود. نوع کف‌زدن خاصی در این خطه وجود دارد که در ریتم‌های مختلفی اجرا و گاهی با سازهای کوبه‌ای ترکیب می‌شود.

پس از اجرای موسیقی بوشهری، «سارا نادری» که با نواختن دوتار، ‌ناقاره‌، تنبک و رباب، سال‌هاست رستاک را همراهی می‌کند، ‌ترانه بعدی را این‌گونه معرفی کرد: این ترانه از سرزمین گرما و آفتاب است‌، سرزمین نخل و خرما‌، سرزمین مادری من‌؛ خوزستان.

پس از کف‌زدن با حرارت مخاطبان‌، این قطعه‌ جنوبی با همخوانی برادران مرادی ارایه شد.

کار بعدی که بسیار مورد توجه تماشارگان قرار گرفت، متعلق به آذری‌زبان‌ها و جدیدترین ترانه‌ گروه رستاک بود. نکته‌ی غافلگیرکننده‌ این اجرا، حضور «وحید اسداللهی» یکی از باسابقه ترین نقاره‌نوازان ایران بود که با شور و توان هرچه تمام‌تر، با رستاک همنوازی کرد. پسر وی «محمد اسداللهی» هم در میانه‌ی این ترانه‌ آذری، با آکاردئون روی صحنه آمد و به هیجانی که سالن را پرکرده بود، ‌افزود.

پس از خاتمه‌ی این قطعه‌، حضار با تشویق و گاه ایستادن به احترام اسداللهی، این هنرمند پیشکسوت را تحسین کردند.

ترانه‌ی «بلال» که از قطعات قدیمی قوم بختیاری است، کار بعدی رستاک در جشنواره فجر 92 بود.

در بخش پایانی هم «بهزاد مرادی» تاریخچه‌ای از فعالیت‌های 16 ساله‌ی گروه موسیقی محلی رستاک، ارایه و از برگزارکنندگان این کنسرت سپاسگزاری کرد.

خاتمه‌بخش ترانه‌های محلی این اجرا «سنجانه»‌ی کردی بود که مخاطبان گاه با دست‌زدن و گاهی با تکان دادن دستمال‌هایشان با گروه رستاک همخوانی کردند.

گروه رستاک در تابستان سال 1376 فعالیت خود را در قالب یک گروه موسیقی تجربی آغاز کرد. این گروه با الهام گرفتن از عناصر شنیداری موسیقی بومی ایران و با بهره‌گیری از گونه‌ای از موسیقی که قابلیت برقراری ارتباط با دیگر فرهنگ‌ها را داراست‌، به تحقیق و برگزاری جلساتی با حضور هنرمندان و استادان حوزه‌های متفاوت موسیقی پرداخت. اساسی‌ترین موضوع‌های مورد بحث در این جلسات، بازجست نغمه‌های اصیل و کهن موسیقی مقامی ایران است که به شیوه‌های نو در حوزه موسیقی معاصر ایران سریان یابد. حکایت این‌گونه موسیقی‌، که ماهیت نغمات خود را از موسیقی کهن ملت‌های گوناگون وام می‌گیرد،‌ بسیار مفصل است و تلاش رستاک تجربه‌های است در این سبک موسیقایی.