نبود مواد خام اولیه برای صنایع تبدیلی و هزینه‌های بالای راه‌اندازی این صنایع سبب شده که سرمایه‌گذاران تمایلی برای سرمایه‌گذاری در این زمینه نداشته باشند و به سمت خام فروشی مواد معدنی پیش رویم.
تدبیر24: بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و معادن غنی خراسان جنوبی در شرایطی که خشکسالی‌ها رمقی برای رونق کشاورزی و دامداری در خطه طلای سرخ برجا نگذاشته است، می‌تواند عاملی هم در زمینه توسعه همه جانبه این استان و محرومیت‌زدایی در منطقه به شمار رود.
به گفته کارشناسان اقتصادی، در حال حاضر ذخیره مواد معدنی استان 2 میلیارد و 388 میلیون تن ماده معدنی در خراسان جنوبی است.
باوجود معادن فراوانی که در خراسان‌جنوبی وجود دارد، متاسفانه این استان در زمینه فرآوری مواد معدنی، تجهیزات و واحدهای صنعتی کافی را ندارد و شاهد رواج خام‌فروشی در خراسان‌جنوبی هستیم.
فرهنگ‌سازی در افزایش سرمایه‌گذاری در بخش معدن صورت گیرد
محمد جوانشیر دکترای استخراج معدن و استاد دانشگاه در گفت و گو با ایسنا گفت: ایران از پتانسیل‌های طبیعی و به ویژه معدنی بسیار بالایی برخوردار است.
وی افزود: نبود ایجاد فرهنگ فعالیت‌های معدنی در داخل و احتمالاً موقعیت مرزی استان و همجواری با کشورهایی نه چندان ایمن همچون پاکستان و افغانستان باعث شده که علیرغم مزیت‌های نسبی فراوانی که فعالیت‌های معدنی منطقه دارند، سرمایه‌گذاری قابل توجهی در این راستا انجام نگیرد.
دکترای استخراج معدن اظهارکرد: امیداست، با سعی و تلاش دست‌اندرکاران از جمله متخصصین بخش معدن، صنعت و رسانه، فرهنگ سرمایه‌گذاری در بخش معدن در بین مردم رایج و توجه مسئولین کشور در سطح کلان به این بخش در منطقه خراسان جنوبی معطوف شود.
جوانشیر با بیان اینکه بیشتر مواد معدنی به صورتی که از زمین جدا می‌شوند، قابلیت مصرف در صنایع را ندارند، تصریح کرد: به استثناء مواد معدنی قابل مصرف در فعالیت‌های عمرانی از قبیل شن، ماسه، کاتولن، سنگ‌های تزئینی و نما برای اینکه قابلیت مصرف در صنایع را پیدا کنند، باید عملیات پرعیار کردن بر روی این‌گونه مواد معدنی انجام گیرد.
رییس دانشگاه جامع علمی کاربردی خراسان جنوبی گفت: بدیهی است ارزش افزوده‌ای که طی عملیات پرعیارسازی ایجاد می‌شود، چندین برابر قیمت مواد خام است، بنابر این پیشنهاد می‌شود به منظور حفظ و صیانت از ذخایر معدنی در بحث پرعیارسازی و فرآوری نیز مطالعات جامع و کاملی انجام شود.
جوانشیر گفت: معادن در تأمین مواد اولیه بسیاری از صنایع، افزایش تولید ناخالص ملی و افزایش درآمد سرانه کشور و ایجاد اشتغال مولد نقش بسزایی دارند.
وی در خصوص پیشنهاد برای سرمایه‌گذاری در بخش معدن، افزود: فرهنگ‌سازی و شناسایی اهمیت معادن و مواد معدنی توسط متخصصین بخش معدن و به ویژه رسانه‌ها، تأمین خاطر سرمایه‌گذاری در این مورد که سرمایه نامبرده با سود مناسبی بازگشت دارد، پشتیبانی دولت، بانک‌ها و سایر موسسات مالی در بحث سرمایه‌گذاری مستقیم و یا تضمین سرمایه‌گذاری افراد در این خصوص راهگشا است.
دکترای استخراج معدن با بیان اینکه در بحث سرمایه‌گذاری خارجی، ایران از جذابیت سرمایه‌گذاری بالایی در بخش معدن برخوردار است، ادامه داد: بدیهی است ایجاد زیر ساخت‌های مناسب از جمله راه آهن شرق کشور به منظور حمل و نقل مواد معدنی و تاسیس صنایع پائین‌دستی متناسب با مواد معدنی موجود در منطقه بتواند در این خصوص موثر باشد.
معادن، مهمترین صنعتی که در توسعه استان حائز اهمیت است
مجتبی محمدی کارشناس معدن در خراسان جنوبی نیز به ایسنا گفت: با توجه به محروم بودن خراسان جنوبی از لحاظ تنوع صنعت، کمبود مکان‌های گردشگری در راستای توسعه و درآمدزایی، مهمترین صنعتی که می‌تواند در توسعه این استان حائز اهمیت باشد، وجود معادن و ذخائر معدنی است که خوشبختانه در این زمینه این استان جزء استان‌های غنی و مهم محسوب می‌شود.
دانشجوی دکترای ژئوتکنیک و مدرس دانشگاه افزود: سرمایه‌گذاری در این زمینه می‌تواند جایگزین مناسبی برای جبران کمبود اقتصادی در سایر زمینه‌ها باشد.
محمدی ادامه داد: توسعه و بها دادن به معادن استان و فراهم کردن شرایط مناسب برای استخراج و بهره‌برداری صحیح و همچنین اعطای تسهیلات به بخش خصوصی می‌تواند در بخش اشتغال‌زایی برای بومی‌های منطقه باعث ارتقاء سطح اقتصادی و معیشت مردم شود.
وی تصریح کرد: با توجه به پراکندگی مواد معدنی و وجود معادن در بیشتر شهرستان‌های استان می‌توان برنامه‌ریزی صحیح برای استخراج این مواد معدنی در هر شهرستان، میزان بیکاران آن شهر را به حداقل کاهش داد و با عرضه کردن این مواد در بازارهای داخلی و جهانی باعث پیشرفت اقتصاد و بالا رفتن نرخ اقتصاد شد.
این کارشناس معدن افزود: با راه اندازی و ایجاد کارخانه فرآوری مواد معدنی می‌توان قیمت مواد معدنی را به چندین برابر افزایش داد که این مهم تلاش مسئولین را برای کمک به بخش خصوصی می‌طلبد.
محمدی اظهار کرد: می‌توان با معرفی و پیشنهاد چندین طرح پژوهشی مناسب در این زمینه برای ارزیابی معادن کشف شده و ارائه راهکارهای مناسب به منظور شناسایی مناطق غنی یک بانک اطلاعاتی جامع و کاملی را در مورد معادن استان در اختیار سرمایه‌گذاران داخلی و حتی خارجی علاقمند به ورود به این زمینه قرار داد.
وی ادامه داد: بدون‌شک دانستن و داشتن اطلاعات کافی از تمام نقاط استان از دیدگاه معدنی می‌تواند میل بیشتری در سرمایه‌گذاران ایجاد کند، زیرا یکی از دلایلی که مانع از ورود سرمایه‌گذاران به این زمینه می‌شود ترس از نداشتن اطلاعات کافی و هدر روی سرمایه است.
این کارشناس معدن یادآور شد: بدون شک ورود سرمایه گذاران داخلی و خارجی می‌تواند کمک بسیار زیادی در توسعه معدنی استان و هم پیشرفت استان باشد.
تحقیق و پژوهش زیرساختی برای فرآوری محصولات معدنی
مهران ملک‌نیا مدرس دانشگاه نیز در گفت‌وگو با ایسنا گفت: در حال حاضر با وجود قطب ارزشمند معدنی استان بسیاری از دانشجویان رشته معدن و زمین‌شناسی از وجود این نعمت‌های الهی بی‌اطلاع هستند.
وی افزود: به جای ارائه طرح‌های کتابخانه‌ای شایسته است، اساتید دانشگاه پیشنهاد طرح‌های تولیدی و اجرایی با درنظر گرفتن ذخایر موجود و بازار ارائه کرده و دوره‌های کارورزی به صورت جدی‌تر در امر بهره‌گیری از روش‌های پی‌جویی و اکتشاف و استخراج مواد معدنی برگزار شود.
این مدرس دانشگاه اظهارکرد: شناخت انواع ماشین‌آلات معدنی توسط دانشجویان و اساتید صورت گیرد و تنها به تصاویر و متون کتب بسنده شود.
ملک‌نیا ادامه داد: باید طرح نوین در زمینه تولید و بهره‌برداری تنظیم و ارائه شود تا سرانجام پایان نامه‌های تحصیلی در کتابخانه به دامان خاک نرفته و بتوان از آن استفاده بهینه و حتی بروزرسانی انجام شود.
وی تصریح کرد: تحقیق و پژوهش در زمینه راهکارها و روش‌ها و طرح‌های صنعتی و پذیرش در انواع مجلات علمی و پژوهشی می‌تواند زیرساختی برای فرآوری محصولات معدنی باشد.
وی ادامه داد: در حال حاضر با همت و تلاش اساتید دانشگاه، دانشجویان رشته‌های معدن و زمین‌شناسی نسبت به انجام طرح‌های پژوهشی و تحقیقاتی اقدام کرده و امید است این تلاش راهی در توسعه و پیشرفت صنایع استان باشد.
ذخیره بیش از 2 میلیارد و 388 میلیون تن ماده معدنی در خراسان جنوبی
محمد سالاری معاون امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی نیز به ایسنا گفت: در حال حاضر 2 میلیارد و 388 میلیون 21 هزارو 459 تن ماده معدنی در استان ذخیره شده است.
وی افزود: به جز مواد معدنی منیزیت، گچ، مارن، آهک، زغال‌سنگ، خاک صنعتی و مقداری از سنگ‌های تزئینی بقیه مواد معدنی به صورت خام به فروش می‌رسد.
معاون امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با بیان اینکه تعداد کل معادن 396معدن است، اظهار کرد: تعداد معادن فعال326 و معادن غیرفعال70 معدن است.
وی با بیان اینکه نقش معادن و منابع معدنی به عنوان حلقه نخست زنجیره تولید در توسعه و رشد اقتصادی انکارناپذیر است، افزود: بدون تردید بهره‌برداری از معادن استان یک عامل کاملا مثبت و مهم در رشد و توسعه اقتصادی است و در عین حال به شدت با کمبود سرمایه روبرو است که برای رسیدن به توسعه اقتصادی بهره‌برداری از معادن می‌تواند یکی از بهترین راه‌ها باشد.
معاون امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی اظهارکرد: معادن تامین کننده مواد اولیه مورد نیاز بسیاری از صنایع بوده و در امر خودکفایی صنعتی ایجاد اشتغال مولد و افزایش تولید ناخالص ملی و درآمد سرانه یک کشور نقش بسزایی دارند.
سالاری ادامه داد: خراسان جنوبی به لحاظ زمین شناسی از تنوع زیادی برخوردار بوده و در واقع از نظر نوع مواد معدنی حائز اهمیت است.
تنها راه برون رفت استان از عقب ماندگی توجه به معادن است
وی با بیان اینکه حدود 40تا 50 نوع ماده معدنی در استان وجود دارد، گفت: با توجه به اینکه خراسان جنوبی بیش از 17سال است که از مشکل خشکسالی و کمبود آب رنج می‌برد، تنها راه برون رفت استان از عقب ماندگی و پیشرفت آن توجه به معادن و صنایع معدنی است.
معاون امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی، بالا رفتن هزینه‌های تولید و عدم رشد قیمت فروش مواد معدنی، رکورد بازار صادرات مواد معدنی علی الخصوص گرانیت‌های سبز خاک‌های صنعتی، رشد بیش از حد قیمت ماشین آلات معدنی و عدم توانایی خرید معدنکاران، افت بسیار شدید قیمت جهانی آهن را از مشکلات پیش روی معدنکاران برشمرد.
سالاری ادامه داد: بعد مسافت معادن و دوری از مراکز جمعیتی باعث بالا رفتن هزینه‌های حمل و نقل شده به طوری که هزینه‌های حمل و نقل بیش از ارزش ماده معدنی است.
وی، عدم حمایت مالی بهره‌برداران از سوی موسسات مالی و مطالبه کرده و ثائق ملکی برای تضمین به جای پروانه بهره برداری، رکورد بازار ساختمان که تاثیر مستقیم در فروش و تولید معدن به خصوص سنگ‌های تزئینی شن، ماسه و گچ دارد را از دیگر مشکلات معدنکاران عنوان کرد.
معاون امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی افزود: میزان سرمایه‌گذاری سال گذشته قریب به بیش از 3726میلیارد ریال بود.
سالاری با بیان اینکه میزان استخراج سالیانه سنگ‌های تزئینی و نما778هزار و 24 تن است، یادآور شد: مواد معدنی قابل صدور شامل؛ آهن، کرومیت، بنتونیت، گرانیت، باریت، بازالت، فلورین و زغال سنگ است.
تاکید استاندار خراسان جنوبی بر حمایت دولت از معادن و سرمایه‌گذاران
وجه‌الله خدمتگزار استاندار خراسان جنوبی نیز درخصوص حمایت از معادن استان افزود: معادن و سرمایه گذاران مستلزم کمک و حمایت دولت هستند.
استاندار خراسان جنوبی با اشاره به اینکه در حد توان استان برای رفع مشکلات این افراد حمایت خواهد شد، تصریح کرد: با توجه به اینکه حمایت از این افراد به رونق، اشتغال و اقتصاد استان کمک می‌کند در بخشی از امور که باید از طریق وزارتخانه انجام شود، طی جلسه‌ای با وزیر در میان گذاشته خواهد شد.
خدمتگزار تاکید کرد: باید از تولیدات استان در حوزه صنعت معدن حمایت کنیم چون منجر به اشغال و اقتصاد پویا و ایجاد انگیزه در نسل جوان پرانگیزه می‌شود.
وی ادامه داد: با حمایت از بخش محصولات تولید آنها بازار خود را پیدا کرده و ما باید کمک کنیم تا صادرات خارج از مرز نیز برای آنها فراهم شود تا تولیداتی که عرضه می‌کنند، ارزش افزوده به دنبال داشته باشد.
استاندار خراسان جنوبی یادآور شد: در بحث کمبود نقدینگی دستور داده شد تا کارشناسی و برنامه‌ریزی انجام شود که در این خصوص یکی از راه‌های رفع آن می‌تواند ایجاد صندوق توسعه ملی باشد.
خدمتگزار خاطرنشان کرد: باید با رفع نقدینگی و مشکل بخش معدن استان از حالتی که نیازمند توجه است خارج و این بخش را رونق دهیم.
تنوع معادن خراسان‌جنوبی بستر مناسبی برای ترغیب سرمایه‌گذاران اروپایی دارد
پتر اشتپانک کاردار سفارت چک در جمهوری اسلامی ایران در سفرش به استان و بازدید از نمایشگاه معدن، گفت: تنوع معادن و سنگ‌های تزئینی خراسان جنوبی می‌تواند اروپائیان را ترغیب به سرمایه‌گذاری برای فرآوری این محصولات کند.
وی با اشاره به ظرفیت و پتانسیل‌های بالقوه خراسان جنوبی در دو بخش صنعت و معدن افزود: در این نمایشگاه مواد معدنی بسیار جالب و منحصر بفردی وجود داشت که می‌تواند فعالان حوزه صنعت، معدن و تجارت کشورهای اروپایی را ترغیب به سرمایه‌گذاری و فرآوری این محصولات کند.
پاول کولینا رایزن تجاری جمهوری چک نیز در این بازدید گفت: خراسان جنوبی ظرفیت‌های مطلوبی در حوزه معدن دارد.
نیاز است، مسئولان اجرایی استان بر روی راه‌اندازی صنایع تبدیلی و ظرفیت‌های خاص خراسان جنوبی از جمله معدن غنی و ارزشمند استان توجه خاصی داشته باشند، چرا که صادرات ما با خام فروشی به بیراهه رفته و باید با این موضوع به شکلی ریشه‌ای برخورد شود.
سپیده قلندری اسفدن، خبرنگار ایسنای خراسان جنوبی
ارسال به دوستان 
نسخه چاپی 
