سبب شناسی تغییر ماهیت جشن 4 شنبه سوری

تدبیر24:دکتر کاظم قجاوند جامعه شناس و استاد دانشگاه در خصوص آیین ها و برنامه هایی که از دیرباز مردمان به مناسبت های مختلف در جای جای ایران برگزار می کردند گفت:این برنامه ها دارای کارکردهای متعددی بوده است مانند جشن مهرگان،تیرگان و عید نوروز،جشن برداشت و... الان نیز در ایران آیین ها و جشن های مختلفی به مناسبت های گوناگون برگزار می شود.اما گاهی اوقات شکل و ظاهر برگزاری این آیین ها تحت تاثیر برخی تغییرات ماهیت خود را عوض کرده و به جای اینکه کارکرد مثبت به دنبال داشته باشد کارکرد منفی را با خودش به همراه دارد.

این استاد دانشگاه در ادامه گفت:متاسفانه در سالهای اخیر جشن 4 شنبه سوری با همه زیبایی هایی که از دیرباز داشته است اما در شهر و کلانشهرها تبدیل به یک معضل اجتماعی و تهدید جدی برای سلامت افراد شده است و علاوه بر آن امنیت شهری را نیز با تهدید رو به رو کرده است.
وی بیان کرد:متاسفانه به دلیل اینکه در دهه های گذشته نتوانسته ایم هیجانات طبیعی جوانان و نوجوانان را به شکل مناسب در خانواده درک کنیم و زمینه ابراز هیجان را به شکلی مطلوب داشته باشیم در پدیده هایی چون انفجار ترقه و و سایل دست ساز شاهد بروز این هیجانات به بدترین شکل ممکن و پرخطرترین رفتارها هستیم.

دکتر قجاوند تصریح کرد:اگر به سبب شناسی این موضوع بپردازیم سهم عمده برمی گردد به هیجانات کاذبی که در جوانان به وجود آمده است و امکان تخلیه آن به شکل مسالمت آمیز کمتر وجود داشته است.اگر در زندگی خانوادگی نوجوانان و جوانان که بیشتر به این مسائل اقدام می کنند بپردازیم ، می بینم که در خانواده هایی این افراد پرورش یافته اند که والدین شان حوصله و توجه به شنیدن حرف های نوجوانان خود را ندارند.عمدتا این جوانان در خانواده تحقیر می شوند و امکان مخالفت با نظر والدین ندارند.
وی ادامه داد:بنابراین بسیار طبیعی است تحت تاثیر گروه همسالان دست به اقدامات خطرناکی می زنند.بهترین شیوه این است که والدین دوباره این موضوع را با ملایمت و انعطاف به فرزندان شان بگویند.همچنین پیامدهای خطرناک جسمانی و روانی را برای فرزندان توضیح بدهند و با شرکت در محل هایی که شهردارای عمدتا برای برگزاری سالم این جشن مهیا کرده است کمک کنند تا این جشن با سرور و شادی به پایان برسد.

به گفته دکتر قجاوند در جشن 4 شنبه سوری باید طوری رفتار کنیم که در آستانه سال نو تلخکامی جایگزین نشود. به لحاظ اجتماعی و جامعه شناختی جوانان و نوجوانان به دلیل تبعیت از گروه همسالان خود و این که مورد تشویق کاذب قرار می گیرند اقدام به این کار می کنند.این جذابیت کاذب جوی را ایجاد می کند که فرد احتیاط لازم را کنار گذاشته و رفتارهای پرخطر را نشان می دهند.

این عضو هئیت علمی دانشگاه تصریح کرد:هر گونه برخورد آمرانه،دستوری،تهدید آمیز و توام با درگیری،جریمه و بازداشت و دستگیری در این جشن اجتماعی اصلا جوابگو نخواهد بود.همچنین نیروی انتظامی مانند سال های گذشته از طریق تعامل اجتماعی مطلوب با جوانان و در کنار آنها فضا و فرصتی را فراهم کنند تا جامعه بتواند به سلامت از این مرحله عبور کند.

گفتنی است به طور مشخص باید برنامه هایی را در طول سال برای ابراز هیجانات جوانان زمینه سازی کرد تا بتوانند هیجانات شان را تخلیه کنند.یکی دیگر از راهکارها این است که در شبکه های اجتماعی کمپین هایی ایجاد شود تا جوانان و خانواده ها نسبت به خطرات آسیب زای مواد محترقه آگاه شوند و اگر جوانی نیز خواست به این سمت کشیده شود به دلیل آگاهی تمایلی به استفاده از این ابزارها نداشته باشد.