تدبیر24 :خاورمیانه اين روزها در آتش افراط‌گرایی می‌سوزد. شکل‌گیری داعش و پیش از آن طالبان و القاعده هر يك نشانه‌اي روشني بر اين مدعاست. خاورمیانه در آتش ناامنی ناشی از افراط‌گرایی می‌سوزد و در چنين شرايطي است كه لزوم تحكيم هرچه بيشتر اتحاد ميان فرقه‌هاي اسلامي بيش‌از‌پيش اهميت مي‌يابد. در سال‌های اخير تأکید بیشتر بر وحدت بین شیعیان و اهل سنت، باعث ایجاد تحولات مثبتی شده است؛ برای نمونه می‌توان به پخش آيات قرآن با تلاوت قاریان اهل سنت از صداوسیما اشاره کرد، بدون آنکه در نحوه قرائت خاتمه آن تغییری ایجاد شود. همچنین در سفر مقام معظم رهبری به کردستان، دستور داده شد تا از مأذنه‌های شهر اذان اهل سنت پخش شود.در تازه‌ترین اقدام هم ایشان، در دیدار دسـت‌انـدرکاران همایش صـدف کوثـر- تکریـم حضـرت خدیجـه- بيان كردند: «تعریض به سـایر زوجـات مطهرات پیغمبر نبایسـتی باشـد.
بالاخره زوجات پیغمبـر محترم‌اند؛ هر کسـی به اینهـا اهانت کنـد - هـر کدامشـان باشـد- به پیغمبر اهانـت کـرده؛ این را مـن قاطعا عـرض می‌کنم... امیرالمؤمنین بـا جناب عایشـه آن رفتار را کـرد... با زنی که به جنـگ او آمـده این‌جور بـا احتـرام رفتار کـرد. به خاطر اینکه همسـر پیغمبر بـود و الا امیـرالمؤمنین که از کسـی ملاحظه ندارد؛ بنابراین حتما تعریض بایسـتی وجود نداشته باشد». اين نخستين‌بار نيست که مقام معظم رهبري بر لزوم پرهيز از توهين به زوجات پيامبر(ص) تأكيد مي‌كنند. ايشان در سال ٨٩ هم در قالب پاسخ به يك استفتا این مسئله را روشن کرده بودند. ماجرای آن سال، توهین یکی از علمای شیعه کویت به عایشه همسر پیامبر بود. موضوعی که با واکنش‌های زیادی در آن مقطع زمانی مواجه شد و دولت کویت تابعیت روحانی شیعه را سلب کرد. در آن مقطع زمانی، اما مقام معظم رهبری دراین‌باره چنین اعلام کردند: «اهانت به نمادهای برادران اهل سنت، ازجمله اتهام‌زنی به همسر پیامبر اسلام [عایشه] حرام است. این موضوع شامل زنان همه پیامبران و به‌ویژه سیدالانبیاء پیامبر اعظم - حضرت محمد(ص)- می‌شود». مقام معظم رهبری همچنين بیاناتی درباره حرمت اهانت به مقدسات شیعه و سنتی داشتند. ایشان در اردیبهشت ٨٨ در دیدار مردم سقز گفته بودند: «خط قرمز از نظر نظام اسلامى و از نظر ما، عبارت است از اهانت به مقدسات یکدیگر. آن کسانى که نادانسته، از روى غفلت، گاهى از روى تعصب‌هاى کور و بیجا، چه سنى و چه شیعه، به مقدسات یکدیگر توهین می‌کنند، نمی‌فهمند چه می‌کنند. بهترین وسیله براى دشمن همین‌ها هستند؛ بهترین ابزار در دست دشمن همین‌ها هستند؛ این خط قرمز است». همچنین ایشان در همان سال در جمع مردم استان کردستان، چنین گفته بود: «خیلى از این مردم بیچاره بيخبرِ سلفى و وهابى که به‌وسیله دلارهاى نفتى تغذیه می‌شوند تا بروند در اینجا و آنجا عمل‌هاى تروریستى انجام بدهند - در عراق یک‌جور، در افغانستان یک‌جور، در پاکستان یک‌جور، در نقاط دیگر یک‌جور - نمی‌دانند مزدور دشمن‌اند. آن مرد شیعى هم که می‌رود به مقدسات اهل سنت اهانت می‌کند و دشنام می‌دهد، او هم مزدور دشمن است، ولو نداند چه می‌کند».
تخلف برخي مداحان
این در حالی است که بر خلاف تأکیدات ایشان گاه شاهد آن هستيم كه در برخي جلسات مداحی به شعائر اهل سنت – ازجمله به عایشه همسر پیغمبر و نیز برخی از صحابه - توهين مي‌شود. این جلسات گاه از سوی برخي مداحان و نوحه‌خوان‌هایی برگزار شده که در حرفه خود نام‌آشنا هستند و جلسات روضه آنها با شور و با حضور جمعیت زیادی برگزار می‌شود. برخي از آنان مسجد یا حسینیه‌ای را در اختیار دارند و آن را به پایگاه خود تبدیل کرده‌اند. برای نمونه می‌توان به روضه حاج‌حسین سازور در ایام فاطمیه اشاره کرد، به تاریخ ١٣٩١؛ روضه‌ای که در حسینیه موج‌الحسین (دخمه) برقرار شده و در آن در اشعاری به عایشه اهانت شده است یا می‌توان به شعری از سعید حدادیان اشاره کرد که به مناسبت رحلت حضرت خدیجه آن را در مهدیه امام حسن (ع) قرائت کرده است، به تاریخ ١٦ تیر ١٣٩٣ که باز هم در آن اهانت دیده می‌شود، اما در رأس آنها حاج منصور ارضی است؛ پدر معنوی جریان نوی مداحان در ایران که جلساتش در مسجد ارک منعقد می‌شود. حاج منصور ارضی در یکی از شب‌های رمضان ٨٨ در اعتراضی که به ماجراهای پس از انتخابات آن سال داشت، برای نسبت‌دادن بین معترضان به نتایح انتخابات آن سال و نیز خوارج در زمان حکومت حضرت علی (ع) چنین گفته بود: «بنی‌امیه تجهیزات نظامی خوارج را به صورت کامل مهیا و آماده کردند و گفتند چرا ما بجنگیم که یکی از سردمدارانش... عایشه... بود و خوارج را تربیت و ساماندهی کردند». این روند برخلاف منویات مقام معظم رهبری، اما نه‌تنها خاتمه پیدا نکرده، بلکه همچنان در برخی از مداحی‌ها از سوی مداحان دیده می‌شود. مداحانی که به نام هم شهره نیستند، اما هرکدام به‌اصطلاح پامنبری‌های خودشان را دارند؛ برای نمونه در یکی از سایت‌های مداحی، فایل صوتی از مداحی به نام حسین دهقان وجود دارد. مداحی که در آن فایل صوتی به دفعات به برخي‌ها با اشعار خود اهانت کرده است.
قابل: نظارت، تذكر
حجت‌الاسلام هادی قابل درباره برخی از همین جلسات و بي‌توجهي به فتوای مقام معظم رهبری درهمین‌باره، به «شرق» می‌گوید: «امام گفته بودند که این افراد چه کسانی هستند. اینها فریب‌خورده از سوی استعمار هستند که قصدشان ایجاد دوگانه مذهبی شیعه و اهل سنت در کشورهای اسلامی، از جمله ایران، عراق، پاکستان و افغانستان است». او ادامه می‌دهد: «همواره دست استعمارگران به کار است و سعی می‌کنند افراد متعصب و تندرو هر دو گروه را تحریک کنند تا به مقدسات یکدیگر توهین کنند و متأسفانه دیده شده که حتی برخی بزرگان طرفین هم وارد این ماجرا شده‌اند». قابل، اهانت به همسران و صحابه رسول‌الله را از دو جهت دارای اشکال شرعی مي‌داند: «اولا اهانت و توهین و لعن مضموم است و در فقه شیعه منع شده است. ثانيا، چنین تحرکاتی سبب اختلاف در میان جامعه اسلامی می‌شود». او با بیان اینکه حتی در تاریخ نمونه‌های متعددی از خون‌ریزی‌های صورت گرفته بر سر چنين مسائلی وجود دارد، ادامه می‌دهد: «آنچه داعش امروز انجام می‌دهد، مصداق همین افراطی‌گری است». قابل می‌افزاید: «دراین‌میان کشورهای استعمارگر سود می‌برند. شک نکید که اسرائیل و حامیان آنها، از این اختلاف بهره می‌برند». او اضافه می‌کند: «در لبنان می‌بینید اهل سنت این کشور با حزب‌الله رفتار حسنه‌ای دارد و امروز حزب‌الله برای مردم سوریه که بخشی از آنها اهل سنت هستند، جان خود را هدیه می‌کنند یا در عراق شیعیان این کشور برای اهل سنت جان‌فشانی می‌کنند». قابل در ادامه به تأثير منفي اقدمات موهن - حتي در جمع‌هاي محدود - اشاره مي‌كند: «فیلم‌های مراسم‌های توهین‌آمیز به مناطق اهل سنت مثل سیستان‌وبلوچستان می‌رسد و این تصاویر بهانه‌ای می‌شود برای انجام اقدامات خشونت‌آمیز». او درباره نحوه برخورد با مجالس مداحی‌ای که چنین تحركاتي در آنها انجام مي‌شود، هم می‌گوید: «سازمان‌هایی متولی کار فرهنگی و فعالیت‌های مذهبی هستند که برخی از آنها هیأت‌ها و مداحان را مدیریت می‌کنند. این سازمان‌ها باید بر جلساتی که چنین برنامه‌هایی در آن برگزار می‌شود، نظارت کنند. فیلم آن مداح و نوحه‌خوان را ببینند و اگر تخلفی رخ داده، نسبت به آن تذکر دهند». قابل اضافه می‌کند: «حتی بر جلساتی که از سوی مبلغه‌های خانم در محافل زنانه برگزار می‌شود، هم باید نظارت شود؛ چراکه از تمام این جلسات با تلفن‌های هوشمند تصویربرداری می‌شود و فیلم آنها همه‌جا منتشر می‌شود؛ بنابراین برای جلوگیری از اقدامات متقابل باید بر این جلسات نظارت صورت بگیرد». بحث نظارت بر فعالیت‌ها و محتوای جلسات مداحان در شرایطی مطرح می‌شود که این گروه در چتر سازمان خاصی تعریف نمی‌شوند. بنیادهای فرهنگی متعددی در این زمینه وجود دارد؛ به عنوان نمونه خانه مداحان است که از قضا مداحان معروف مثل منصور ارضی و حدادیان به عضویت آن درنیامده‌اند. محسن طاهری قبلا درهمین‌باره گفته بود: «سعید حدادیان و منصور ارضی برای خودشان تشکیلات دارند. با ما خیلی مشورت نمی‌کنند و همه را در جریان تصمیمی که می‌خواهند بگیرند، نمی‌گذارند». به‌هر‌روی چه این گروه تشکیلات منسجمی داشته باشند و چه نداشته باشند، به نظر می‌رسد باید از یک خط فکری در مسائل حساسی نظیر وحدت شیعه و سنی پیروی کنند؛ چيزي كه تأكيدشده از سوی مقام معظم رهبري نيز هست.
ارسال به دوستان 
نسخه چاپی 
