رابطه شاخصه‌های اسپرم

ارزیابی معمول کیفیت مایع منی برای نشان دادن تمام جنبه‌های وضعیت اسپرم کافی نیست، بنابراین علاوه بر بررسی اسپرم (غلظت، تحرک و شکل ظاهری) نشانگرهای جدید باروری نیز باید در نظر گرفته شوند.

مطالعات اخیر نشان می‌دهد که در بررسی‌های بالینی برای تکمیل آزمایش‌های بررسی کیفیت اسپرم، نیاز به آزمایش‌های تکمیلی نظیر بررسی سلامت محتوی ژنتیکی اسپرم است که به عنوان روشی برای تشخیص و درمان ناباروری پیشنهاد می‌شود.

مطالعات اخیر بر روی عوامل اسپرمی اصلی درگیر در فعال شدن تخمک مانند فسفولیپاز C (PLC) که شروع کننده پیام ورود کلسیم به درون تخمک است، تمرکز کرده‌اند. 

به منظور بررسی ارتباط PLC با ویژگی‌های اسپرم، آسیب DNA و کمبود پروتامین، دکتر نصر اصفهانی، دکتر مرضیه تولایی و عباس کیانی در پژوهشکده زیست فناوری پژوهشگاه رویان، آزمایشی را طراحی کردند که طی آن غلظت، تحرک و شکل ظاهری اسپرم 32 مرد دارای اسپرم طبیعی و 23 مرد دارای اسپرم غیر طبیعی ارزیابی و با میزان PLC در آنان مقایسه شدند.

نتایج این پژوهش که در نشریه بین‌المللی systems biology in reproductive medicine به چاپ رسیده است، نشان داد متوسط مقدار PLC در مردان با خصوصیات غیر طبیعی اسپرم به شکل معنی‌داری کمتر از مردان با اسپرم طبیعی است.

همچنین مشخص شد شکل ظاهری اسپرم بیشتر از تحرک و غلظت، پیشگویی کننده حضور PLC است و هرچه میزان آسیب به DNA اسپرم بیشتر باشد، میزان PLC در اسپرم‌ها کمتر است.

این یافته‌ها نشان می‌دهد در روش کمک باروری تزریق اسپرم به درون سیتوپلاسم تخمک (ICSI)، با انتخاب اسپرم بر اساس شکل ظاهری، احتمال فعال شدن تخمک بیشتر خواهد بود.

همچنین می‌توان از بیان PLC به عنوان شاخص پتانسیل لقاح در نمونه مردان نابارور استفاده کرد، در گروه‌های دارای مشکلات شدید (تراتوزواسپرمی شدید) می توان با انجام فعال‌سازی مصنوعی تخمک (AOA) از شکست در لقاح در تکنیک ICSI جلوگیری کرد.