عده ای موضوع ایرانیان مقیم را کاملا تهدیدی می بینند و به هر خارج رفته ای و خارج نشینی انگ ضد انقلاب ، اپوزیسیون ، بی دین و فاسد و ... می زنند و عده ای نیز کاملا ایرانیان مقیم را فرصت تلقی می نمایند و از تهدیدات و آسیب های احتمالی بخش های اندکی . . .
تدبیر 24 : حمید یزدانیان از سال 82 وارد حوزه
کاری ایرانیان مقیم شد و از آن زمان با شورایعالی ایرانیان مقیم ارتباط داشت و
فراز و فرودهای آن را به دلیل حضور در کارگرو هها ، جلسات ، همایش ها و برنامه های
گوناگون به خوبی لمس کرده است
.
وی از حدود یک سال قبل نیز رساله
دکتری خود را با موضوع " طراحی الگوی راهبردی مدیریت ایرانیان خارج از کشور
" آغاز کرد و به دنبال یافتن ساز و کار مناسب مدیریت مسائل مختلف ایرانیان
مقیم بر اساس قانون اساسی، اسناد بالادستی ، اندیشه های حضرت امام خمینی (ره) و
مقام معظم رهبری و نیز تجارب مدیران این حوزه در 35 سال پس از انقلاب بوده است. به مناسبت بررسی اوضاع شورایعالی ایرانیان توسط دولت جدید پای صحبت های این کارشناس برجسته سیاسی و بین الملل نشستیم.
تدبیر24/نگاه کلی اسلام نسبت به مهاجرت را بیان کنید؟
در مبانی دینی به تعبیری با عنوان
تعرب بعد الهجره برخورد می کنیم. هجرت بعد از بادیه‌نشینی است که مفسران زیادی به
این موضوع پرداخته‌اند. از جمله مرحوم کمره ای در این مبحث، به طور صریح، مسافرت
کردن از بلاد اسلام به بلاد کفر و اقامت در آنجا را جایز نمی‌داند. مرحوم احمد
آرام در ترجمة الحیاة به واژة تعرب پرداخته و به نوعی اقامت در سرزمین کفر را نهی
می‌نماید.مقام معظم رهبري در جلسه با دانشجويان دانشگاه امير كبير در اسفند ماه
سال 1379 در پاسخ به اعتراض يكي از دانشجويان به همين موضوع "تعرب بعد
الهجره" اشاره مي نمايند و مي فرمايند:
این که گفته شود برای سالم ماندن،
ناچاریم برویم؛ نخیر، بنده این را قبول ندارم. سالم ماندن یعنی چه؟ ... انسان در
خانه ی خودش بماند، برای خانواده ی خودش مفید باشد ، سخت تلاش کند ،همه ی همت
خودش را به کار گیرد، یک مقدار هم زندگیش پایین تر باشد، این برای یک انسان
باوجدان به مراتب خرسندکننده تر و شادمان کننده تر است تا این که به یک کشور دیگر
برود و به میهن و خانه ی خودش و به خاکی که او را پرورش داده و این استعداد و
معلومات را به او داده و به همین دانشگاه امیرکبیری که شما شانه تان زیر بار منّت
آن است ، پشت کند و درخانه ی بیگانه، با منت و با اخم و تَخم کار کند، برای این
که یک مقدار بیشتر به او پول می دهند . این شد هجرت؟ ! هجرت است؛
این فرار کردن از میدان کار « تعرّب بعد الهجرة » این است؟! نخیر؛ به هیچ
وجه. هجرت اسلامی این نیست؛ این و مسؤولیت و وظیفه و رفتن به جایی است که انسان
می خواهد زندگی شخصی خودش را یک مقدار بهتر کند. من به هیچ وجه به این کار
معتقد نیستم.
همچنین از آقا
تهرانی نماینده تهران که چند سالی را در کانادا و آمریکا اقامت
داشتند نقل شده که مقام معظم رهبری به ایشان توصیه فرموده بودند کسی که در خارج
اقامت دارد باید مستحباتش دو برابر شود تا وقتی به میهن اسلامی بر می گردد همان
انسان قبلی باشد و الا محیط کفر و بی دینی
تاثیر منفی در روح و روان فرد می گذارد.
مهاجرت برای کسب علم و خدمت به سرزمین اسلامی، تجارت و کسب
حلال ، تبلیغ دین و... در مبانی دینی نهی نشده بلکه تشویق شده است ولی بایستی
مراقبت لازم برای کاهش تبعات منفی سکنی گزیدن در بلاد غیر اسلامی بشود.
لذا به نظر میرسد سیاست نظام جمهوری اسلامی در این عرصه باید
حفظ و نگهداشت نخبگان ، سرمایه داران و اقشار مختلف در کشور باشد البته
بدیهی است که این نگهداشت باید نرم افزاری و با راضی نگه داشتن آنان صورت بگیرد و
روش های سخت افزاری بعضا اثر معکوس دارد.
از سوی دیگر با این مبانی دینی ، بایستی آغوش نظام
اسلامی برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور از هر گروه و طیفی و با هر اندیشه و
تفکری باز بوده و از حضور و اقامت آنان در سرزمین اسلامی استقبال
نماییم. ممانعت از ورود ایرانیان مقیم با ظن و احتمالات امنیتی و سیاسی
به نظر می رسد درست نبوده و با مبانی اسلامی و تفکر شیعی ناسازگار است. حتی در بحث
تابعیت دادن و اقامت کفار در سرزمین اسلامی برای تحقیق و کشف حقایق در مورد دین
مبین اسلام ، تفکر شیعی سهل گیر بوده و توصیه شده که به کسانی که برای تحقیق در
مبانی دینی به شما پناه می آورند با ملاطفت و ملایمت و مدارا رفتار نمایید. واژه
های چون امان و استئمان را اگر در کتب علمای بزرگ شیعه جستجو کنید به احادیث و
روایات جالبی برخورد می کنید.
تدبیر24/سابقه ای از شورای عالی
ایرانیان خارج کشور بگویید؟
در دوران
ریاست جمهوری آیه الله هاشمی رفسنجانی در سال 1370 مرکز امور ایرانیان خارج ازکشور
تحت عنوان امور متخصصان ، ابتدا در دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان
ملل متحد- نیویورک- تشکیل و به عنوان مرجع ارتباط با ایرانیان خارج از کشور به
وزارتخانه های مختلف معرفی گردید . پس از آن ، امور متخصصان از سال 1373 تا اواخر
سال 1375 زیر نظر شورای مشاوران وزیر امور خارجه فعالیت کرد. سپس در آغاز دوره
اصلاحاتلغایت 1380 تحت نظر معاونت آموزش و پژوهش وزارت مزبور فعالیت می کرد.
در دولت دوم
اصلاحات با تدبیر دولت ، شورایعالی ایرانیان خارج از کشور مرکب از 9 وزارتخانه و
چند سازمان نظیر صدا و سیما ، نظام وظیفه ، سازمان فرهنگ و... به ریاست شخص رئیس
جمهور تشکیل شد که دبیرخانه آن در وزارت خارجه و دبیر این شورایعالی شخص وزیر
خارجه بود.
در دولت آقای
احمدی نژاد بنا به دستور رئیس جمهور و با این توجیه که اگر دبیرخانه در ریاست
جمهوری باشد ، دستگاههای اجرایی حرف شنوی بیشتری خواهند داشت ، دبیرخانه از وزارت
خارجه منفک و به ریاست جمهوری منتقل شد که تا کنون ترکیب شورایعالی و دبیرخانه حفظ
شده است.
تدبیر24/به نظر شما وضعیت فعلی شورا
چگونه است وآیا منحل می شود یا همچنان به کار ادامه خواهد داد؟
با آغاز به
کار دولت جدید زمزمه های بازگشت دبیرخانه به وزارت خارجه مطرح شده که نیاز به تامل
و کارشناسی بیشتر دارد. اینجانب قبلا در جلسات و صحبت هایی که با برخی از دوستان
داشته ام بر ضرورت کار کارشناسی و تصمیم منطقی مبتنی بر دلایل و مستندات کافی
تاکید داشته ام و امیدوارم تصمیمی که اتخاذ می شود ، دفعی و بدون لحاظ نظر
کارشناسان نباشد.
تدبیر24/شورا چه افقی ،چه اهدافی را
در آینده دنبال خواهد کرد ؟
در سیاست های
کلی برنامه پنجم توسعه که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده4 هدف عمده برای حوزه
ایرانیان مقیم ترسیم شده است. 1- تقویت هویت اسلامی وایرانی ایرانیان مقیم 2-
تقویت خط و زبان فارسی در بین آنان 3- حمایت از حقوق آنان 4- تسهیل مشارکت
ایرانیان مقیم در توسعه ملی بنابراین وظایف و اهداف شورایعالی ایرانیان مقیم
فرابخشی است و دستگاههای مختلفی چونامور خارجه ، کشور ، فرهنگ و ارشاد اسلامی ،
امور اقتصادی و دارایی ، آموزش و پرورش ، علوم ، تحقیقات و فناوری ، تعاون کار و
رفاه اجتماعی ، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و... را شامل می شود.لذا هماهنگی بین
این دستگاه ها برای فعالیت مفید و موثر در این حوزه حساسیت و اهمیت خاصی داشته و
دلایل مخالفان برای تمرکز دبیرخانه در ریاست جمهوری از جهاتی به جا و منطقی است و
وجود دبیرخانه دریکی از وزارتخانه ها نظیر وزارت امور خارجه مشابه آنچه قبل از 84
بود ممکن است ، اطاعت پذیری و همراهی سایر وزارتخانه ها را نداشته باشد.
تدبیر24/نگاه تعادل به مهاجرین در خارج کشور باید چه نوع نگاهی
باشد؟
متاسفانه به قول معروف ما ایرانی ها یا بیستون می سازیم و یا
چهل ستون! اغلب در حال افراط و تفریط هستیم. گاهی یک نفر را به عرش می
بریم و حاضر نیستیم کوچک ترین انتقادی نسبت به فرد مورد علاقه مان بشود و گاهی هم
او را به فرش می چسبانیم و حاضر نیستیم حتی نکات مثبت بارز فرد را ببینیم
که این معضل نیاز به کار جدی فرهنگی دارد.
در حوزه ایرانیان مقیم نیز در این 35 ساله با دو
نگاه افراط و تفریطی مواجه بوده ایم عده ای موضوع ایرانیان مقیم را کاملا
تهدیدی می بینند و به هر خارج رفته ای و خارج نشینی انگ ضد انقلاب ، اپوزیسیون ،
بی دین و فاسد و ... می زنند و عده ای نیز کاملا ایرانیان مقیم را فرصت تلقی می
نمایند و از تهدیدات و آسیب های احتمالی بخش های اندکی از این طیف صرف نظر می
کنند. در بین جمعیت قریب به 4 میلیونی ایرانی مقیم قطعا درصدی ولو
ناچیز با انگیزه های منفی و ضد نظام و انقلاب وجود دارند . حتما افرادی وجود دارند
که با اصول و ارزش ها و هنجارهای حاکم بر این حکومت در تضاد هستند ولی در سال های
گذشته بودند افرادی که حتی حاضر نبودند وجود همین درصد ناچیز ضدانقلاب را نیز باور
نمایند و در همایش بزرگ ایرانیان مقیم در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری دهم خواهان
عدم مداخله و برخورد سیستم های امنیتی با هر یک از مدعوین بودند.
امید است در دولت یازدهم که با شعار اعتدال پیروز شده در این
عرصه نیز شاهد نوعی نگاه معتدل و منطقی باشیم.
ارسال به دوستان 
نسخه چاپی 
لطفا اون مسائل رو شفاف و باز کنید. متاسفانه برخی موضوعات این چنینی در کشور ما مثل یک موجی میاد و میره و دیگه خبری از پیگیری هاش پیدا نمیشه! ایکاش فرهنگمون رفتاری مون اصلاح بشه.