تدبیر24 :
هنوز اذهان درگير صدورحكم اعدامي بود كه در دادگاه بدوي براي بابك زنجاني صادر شد كه خبر رسيد رضا ضراب كه ماهها پيش از او به عنوان شريك زنجاني ياد ميشد در آمريكا بازداشت شده است و ديروز هم خبر دادند كه او به زندان نيويورك منتقل شده است. اتهامي كه متوجه ضراب شده، دست داشتن در تراكنش صدها ميليون دلاري براي ايران است و همزمان «رجب طيب اردوغان» رئيسجمهور تركيه، با اشاره به دستگيري ضراب تاكيد كرد كه اين موضوع ارتباط خاصي با تركيه ندارد.
گره زنجاني به دست ضراب باز ميشود؟
اما آيا بازداشت ضراب ميتواند گرهاي از پرونده بابك زنجاني باز كند؟ عضو كميته پيگيري پرونده بابك زنجاني در مجلس ميگويد: رضا ضراب همكار و همدست و شريك بابك زنجاني است. از اين رو وجود وي براي حل شدن پرونده بابك زنجاني ضروري است. امير عباس سلطاني به انتخاب گفت: يكي از مهرههاي مهم پرونده پيچيده زنجاني، رضا ضراب است. براي حل موضوع زنجاني، ضراب بايد در دسترس باشد. تا جايي كه مشخص است، بابك زنجاني و رضا ضراب هيچ گاه از هم جدا نبودند، بلكه همدست و شريك هم بودهاند. سلطاني در ادامه با اشاره به تلاشهايي كه براي بازگرداندن اموال بابك زنجاني شده، گفت: مقدار زيادي از پولها و دارايي كه از بابك زنجاني بايد گرفته شود در دست رضا ضراب است. از اين رو وجود رضا ضراب در حل اين مساله مهم است. شايد از اين جهت كه بسياري در پشت پرده منتفع هستند، اقداماتي شده كه دست ما به رضا ضراب نرسد. اين موضوع پرونده را پيچيدهتر كرده است. وي با اشاره به اينكه رضا ضراب فردي كليدي در جريان پرونده بابك زنجاني است، افزود: داراييهاي بابک زنجاني در حدود ۵ ميليارد دلار تخمين زده شده است كه بخش بسيار كوچكي از آن در داخل كشور است. بخش ديگر در جاهايي است كه شايد رضا ضراب از آن خبر داشته باشد. براي همين، تا وقتي دسترسي به رضا ضراب وجود نداشته باشد با مشكل مواجه خواهيم شد. سلطاني اضافه كرد: داراييهاي كشف شده از بابك زنجاني بسيار پايينتر از رقم بدهيهاي وي است. در واقع زنجاني شركاي نامعلومي دارد كه پولهاي اصلي نزد آنان است. يكي از اين افراد همين رضا ضراب است. وي گفت: بر اساس شواهد و قرائن هم بابك زنجاني تاكنون هيچ همكاري موثر و مفيدي براي حل شدن اين موضوع انجام نداده است. سلطاني در انتها تاكيد كرد كه اسناد مختلفي از همكاري و رابطه بين رضا ضراب و زنجاني وجود دارد و گفت: بر اساس اسنادي كه وجود دارد اين دو همكاري زيادي با هم داشتهاند. به نظرم بخش عمدهاي از گره پرونده بابك زنجاني به دست او باز خواهد شد. طبق اسناد موجود بسياري از پولهايي كه بايد پيگيري شود در اختيار رضا ضراب است. در واقع عمده پولهاي بابك زنجاني در دست رضا ضراب است. بنابراين بايد از هر فرصتي براي بازگرداندن او استفاده شود.
موضع وكيل زنجاني درباره بازداشت ضراب
وكيل زنجاني هم با اشاره به بحث رضا ضراب گفت: حكم ضراب كه در آمريكا بازداشت شده است ميتواند مويد صحبتهاي بنده باشد. از اين جهت كه ضراب با زنجاني در دور زدن تحريمها در يك دورهاي همكاري ميكردند. اين يك واقعيت غيرقابل انكار است كه مستندات دادگاه هم همين را نشان ميدهد. او با اشاره به تاييد همكاري بابك زنجاني در دور زدن تحريمها در جلسهاي از دادگاه گفت: رضا ضراب نيز حسب اطلاع بنا بر كيفرخواستي كه دادگاه آمريكا ارائه داده است به اتهام كمك به ايران در دور زدن تحريمها بازداشت شده و اگر اين اتهام سيستم قضائي آمريكا اثبات شود ۲۰ تا ۳۰سال حبس در انتظار ايشان است. وي اظهار داشت: بازداشت آقاي ضراب نشانگر اين موضوع است به فرض آزادي بابك زنجاني و خروج وي از كشور قطعا توسط مراجع قضائي غرب به ويژه آمريكا مورد تعقيب و شديدترين مجازاتها قرار خواهد گرفت. وكيل بابك زنجاني گفت: اولويت ما بايد استرداد وجوه باشد و به اين خاطر بايد تدبيري انديشيده شود كه ضمن اجراي قانون زمينه براي سوءاستفاده و تعرض به اموال موكل بنده توسط برخي افراد سودجو فراهم نشود.
رای بابک فردا ابلاغ میشود
به گفته رسول كوهپايهزاده در ۱۶ فروردين ابلاغ راي صورت خواهد گرفت. اين راي مطول در ۲۳۰ صفحه به وكلاي بابك زنجاني ابلاغ خواهد شد و وكلا بايد كل راي را مطالعه كرده و از روي آن يادداشت بردارند. پس از آن ۲۰روز فرصت اعلام لايحه اعتراضي به وكلا داده شده است و مرجع رسيدگي به اين اعتراض نيز ديوان عالي كشور خواهد بود. وي با بيان اينكه ما بايد موارد استدلال و استنادات دادگاه را مطالعه كنيم، گفت: باتوجه به حكم فساد فيالارض كه عليه موكلم داده شده به نظر ميرسد راي دادگاه در همين راستا خواهد بود. در اين شرايط ما از نظر شكلي و ماهوي به اين راي ايرادات فراواني وارد ميدانيم، بهويژه در بخش افساد في الارض، از نظر ما راي بايد مورد تعديل قرار بگيرد. وكيل بابك زنجاني ابراز اميدواري كرد كه در صورت بازبيني حكم با دقت و آرامش و بر اساس موازين حقوقي، دست كم بخش افساد في الارض موكل نقض بشود. كوهپايهزاده علت تعلل بابك زنجاني در بازپرداخت بدهيهايش به دولت را تحريمها و عدم اتصال سوئیفتها دانست و گفت: اگر در اين كره خاكي يك نفر خواهان بازگشت اين پول ها به ايران باشد آن فرد بابك زنجاني است. بابك زنجاني يك تاجر باهوش است كه ميداند در صورت بازگشت اين بدهيها امكان تغيير در حكمش وجود دارد و از طرفي نسبت به پتانسيل داخلي و بينالمللي خود جهت سودآوري بيش از ميزان بدهيها پس از تحمل چند سال حبس احتمالي با انجام پروژههاي تجاري آگاه است. وي گفت: تقاضا كرديم دادگاه قرار تبديل بازداشت موقت را صادر كند به اين معني كه بابك زنجاني ممنوعالخروج باشد و تحت الحفظ شديد مقامات امنيتي قرار بگيرد. حسن اين كار اين است كه ما قانون را رعايت كرديم ولو درباره متهمي كه محكوم به اعدام است و از آن مهمتر در واقع با تبديل قرار بايك زنجاني و آزادي وي از زندان ولو تحتالحفظ، مجال سوءاستفاده افراد خارج از كشور را از بين ميبرد. در اين شرايط بازپسگيري پولها سخت خواهد شد. با چنين تدبيري ميشود هم مانع سودجويي افراد فرصتطلب شد، هم قانون را به موقع اجرا كرد و در عين حال كاري كرد كه اموال نيز زنده شود.
بازداشت ضراب امتيازي براي روحاني
در همين راستا المانيتور در گزارشي بازداشت ضراب را امتيازي براي روحاني توصيف كرد و نوشت: رضا ضراب، شهروند دومليتي ايراني- تركيهاي كه در آمريكا به اتهامات پولشويي و كلاهبرداري بانكي براي دور زدن تحريمها عليه ايران بازداشت شد، يك تاجر ساده نيست. هنگامي كه در سال ۲۰۱۳ به اتهام سوءاستفاده مالي با همراهي چند مقام ارشد دولتي در تركيه بازداشت شد، نام او به همراه يك غول سابق نفتي بر سر زبانها افتاد كه اخيرا در تهران به اعدام محكوم شده است. بازداشت ضراب در ۱۹ مارس در مركز مشتركات روابط تركيه،ايران وآمريكا قرار دارد كه حاوي پيامدهاي بالقوهاي براي هريك از طرفهاي آن است. در حالي كه همه توجهات به سوي ناگواري اين خبر براي اردوغان و رهبران حزب عدالت و توسعه است، آنچه در عمل رخ داده خبر بسيار خوبي است كه ميتواند براي روحاني داشته باشد. تحريمها عليه ايران باعث افزايش به كارگيري افرادي قراردادي براي دور زدن تحريمها شد. اين شبكه پنهاني كه زيرنظر دولت سابق ايران تشكيل شده بود، با خود فساد و بيقانوني را نيز به همراه آورد. بنا به نامهاي از ضراب كه در كيفرخواست عليه او آمده، اين شبكه بهطور هوشمندانهاي تحريمها را خنثي ميكرد و حتي آنها را به فرصتهايي براي روشهاي ويژه تبديل ميساخت. روحاني از زمان قرار گرفتن در پست رياستجمهوري به طور قاعده مندي تلاش كرد تا بقاياي فساد مالي قبل را برچيند. در عمل هم در طول دو سال گذشته، زنجاني به اتهام اختلاس پول نفت به اعدام محكوم شده، مه آفريد خسروي به جرم كلاهبرداري عليه نظام بانكي اعدام، و نخستين معاون رئيسجمهور احمدينژاد، محمدرضا رحيمي، دوران پنجساله محكوميتش را ميگذراند. هرچند بازداشت ضراب توسط آمريكا صورت گرفته، ميتواند به عنوان بخشي از اين روند بررسي شود. به هر صورت، بازداشت زنجاني بدون شك ميتواند بر سياست داخلي ايران تاثيرگذارد. به اجرا رساندن برجام و پيروزي متعاقب متحدان او در ۲۶ فوريه در دو مجلس شورا و خبرگان نشانههايي از عميقتر شدن گسست ميان رئيسجمهور ايران و رقيبان تندرويش دارد. يكي از حوزههاي بهشدت مورد بحث اقتصاد است، به ويژه آنكه تاثير برداشته شدن تحريمها هنوز احساس نشده است. پرسش كليدي آن است كه آيا ايران ميتواند اقتصاد خود را به دوران پيشا تحريم بازگرداند؟ آيا شبكههاي پنهاني فساد اقتصادی و متعلق به دوران احمدينژاد باقي ميمانند، يا آنكه اقداماتي در جهت يكپارچگي روشن با اقتصاد جهاني صورت خواهد گرفت؟ بازداشت ضراب ميتواند قدمي براي اين هدف باشد، زيرا قدرت روحاني در مبارزه با فساد را تقويت ميكند.
منبع: آرمان امروز