دو تکنولوژی اعتیادآور قرن 21

تدبیر24 :اعتیاد یعنی هرگونه وابستگی اجتماعی،روانی و جسمانی و در نگاه دیگر یعنی وقت صرف کردن برای استفاده از ماده ای که فرد به آن عادت پیدا کرده است.بر اساس این تعریف می توان گفت تماشای تلویزیون با استفاده بیش از حد از تلفن همراه ممکن است احساس اعتیادآوری را در افراد به وجود بیاورد که عادت بیش از اندازه به این دو ابزار جنبه اعتیاد گونه پیدا کند.

دکتر ابراهیم اندرخورا جامعه شناس و مدرس دانشگاه در خصوص جذابیت های نوینی که امروزه در زندگی مردم باب شده است و دردسرهای خاص خود را دارد در گفت و گو با خبرنگار آستان گفت:برخی افراد بر این باورند که تماشای برنامه های تلویزیونی به آنها آرامش می دهد در حالیکه عده دیگری از افراد معتقدند تماشای تلویزیون نه تنها وقت و زمان آنها را هدر می دهد بلکه ارتباط شان را با دنیای خارج از محیط زندگی قطع می کند.تلویزیون و تلفن همراه امروزه دو وسیله ای است که همه افراد به طور مداوم با آن در ارتباط هستند و به نوعی جزء جدایی ناپذیر زندگی افراد به شمار می رود.

دکتر اندرخورا در ادامه با اشاره به برخی برنامه های تلویزیونی بیان کرد:یک از دلایل تمرکز افراطی افراد روی برنامه های تلویزیونی احساس غم،ناراحتی و عصبانیت است.برخی افراد برای ارزیابی آن و هویت خود از برنامه های تلویزیونی استقبال می کنند.برخی برنامه ها ممکن است موضوعات مشابهی از درگیری ذهنی افراد را به نمایش گذارد که در این صورت فرد شباهت زیادی با درگیری ذهنی خود را در این برنامه می بیند و همین امر موجب می شود تا با جذابیت خاصی تماشای آن برنامه را دنبال کند.
این جامعه شناس افزود:در این مدل از برنامه های رسانه ای افراد همانندسازی می کنند و خود را جای یکی از شخصیت های فیلم قرار می دهند و حتی در برخی موارد خشم وعصبانیت بازیگر را نیز تجربه می کنند و بیشتر به همین منظور است که برخی برنامه های تلویزیونی برای افراد لذت بخش است.

اندرخورا با بیان این مطلب که وابستگی به تلفن همراه یکی دیگر از ابزارهایی است که در قرن 21 اعتیاد آور به شمار می رود بیان کرد:تلفن همراه امروزه بخش عمده ای از وقت افراد را به خود اختصاص داده است .تعداد شماره های ذخیره شده در تلفن همراه حکایت از آن دارد که فرد تا چه اندازه به ارتباط اجتماعی اهمیت می دهد.شاید این وسیله ارتباط انسان ها را راحت تر کرده است اما از سوی دیگر افراد را در معرض وابستگی و اعتیاد قرار داده است.

این استاد دانشگاه ادامه داد:بر اساس پژوهشهای صورت گرفته،افرادی که از تلفن همراه بی هیچ ضرورتی استفاده می کنند اغلب مستعد انواع اختلالات رفتاری قرار دارند و بیش از حد تحریک پذیر بوده و زودتر به افسردگی مبتلا می شوند.ارسال پیامک برای برخی افراد اعتیادآور است و با توجه به اینکه نیازی به صحبت کردن ندارند ممکن است سلامت افراد را تهدید کند.

دکتر اندرخورا اعتیاد به استفاده از تلویزیون و تلفن همراه را دلیلی برای ایزوله شدن افراد معرفی می کند و ادامه می دهد:زمانی که افراد وقت زیادی را صرف استفاده از این ابزارها می کنند بخشی از توانمندی های ارتباطی شان از دست می رود و از واقعیت های زندگی دور می شوند زیرا در فضای سایبری زندگی مجازی را دنبال می کنند.بنابراین میزان جامعه پذیری شان کاهش یافته و چون تعاملات ضعیف اجتماعی برقرار می کنند اندیشه های فرد تبدیل به تفکرات انتزاعی می شود.

به گفته این استاد دانشگاه،درست است که در استفاده از این دو ابزار پاره ای از اطلاعات رد و بدل می شود اما هوش اجتماعی افراد کاهش پیدا می کند و گوشه گیری و غزلت گریبانگیر افراد می شود.تنها بودن در جامعه واقعی و صرف وقت زیاد در جامعه مجازی کنش های متقابل اجتماعی را به شدت ضعیف می کند و مشارکت اجتماعی افراد با مخاطراتی رو به رو می شود و این مهم در حالی است که در سطح توسعه کشوری نیز بیگانه شدن با اجتماع و دور شدن از واقعیت ها فرآیندهای فعالیت های توسعه بخش را ضعیف می کند و توانایی انسان را برای رسیدن به فصل مشترک با صاحبان اندیشه مختلف کاهش می دهد.

منبع:آستان