«صداوسیما بعد از سال‌ها از واژه چهارشنبه‌سوری استفاده می‌کند»

تدبیر24 »علیرضا شریفی یزدی، جامعه‌شناس و روانشناس اجتماعی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به نقش مطبوعات در شکل‌دهی به افکار عمومی گفت: امروزه یکی از منابع اصلی شکل‌دهی و جهت‌دهی به افکار عمومی رسانه‌ها هستند. با حضور رسانه‌های نوپدید ضریب نفوذ و تاثیرگذاری مطبوعات پایین آمد، اما بعدها مطبوعات داخل این رسانه‌ها شدند و از این رسانه‌ها به عنوان ابزاری برای خواندن برخی مطالبشان استفاده شد؛ به همین دلیل ضریب نفوذ مطبوعات در دوسال اخیر بالا رفته است.

او درباره نقش مطبوعات در کمپین «چهارشنبه سوری ایمن» بیان کرد: مطبوعات در شکل‌گیری ذهنیت مردم و جهت‌دهی به افکار عمومی در حوزه‌های مختلف مانند کمپین «چهارشنبه سوری ایمن» اثرگذار هستند. مطبوعات در حال حاضر از واژه چهارشنبه سوری استفاده می‌کنند، اما برخی مطبوعات مدت‌ها بود با کنایه و استعاره یا تحت عنوان آخرین چهارشنبه سال از این روز یاد می‌کردند که این امر موجب می‌شد میان مردمی که مراسم را به عنوان سنتی دیرینه می‌دانند با مطبوعات فاصله بیفتد.

این جامعه‌شناس افزود: مردم واژه آخرین چهارشنبه سال را از جنس خود نمی‌دیدند و حالت تدافعی ذهنی پیدا می‌کردند. در حال حاضر مقالات و نوشته‌هایی در مطبوعات درباره برخی حوادث مانند پلاسکو و چهارشنبه‌سوری می‌بینیم که موجب اثرگذاری مطبوعات و قدرت نسبی بسیج افکار عمومی توسط مطبوعات شده است اما باید بدانیم که مطبوعات هنوز به قدرت وضریب نفوذ بسیار بالا دست نیافته‌اند.

رویه فعلی صداوسیما مردم را با این رسانه آشتی می‌دهد

علیرضا شریفی یزدی با اشاره به نقش صداوسیما در افکار عمومی یادآور شد: صداوسیما یک دستگاه حکومتی و دولتی است که رویکردهای حاکمیتی دارد و با مطبوعات میزان زیادی متفاوت است زیرا مطبوعات با گرایش‌های مختلف وجود دارند اما صداوسیما یک سیاست‌گذاری کلان حاکم است. بخشی از سیاست‌های صداوسیما به دلیل اینکه زبان حاکمیت است، نمی‌تواند شفاف باشد.

او ادامه داد: امسال برای اولین بار است که صداوسیما از واژه چهارشنبه‌سوری استفاده می‌کند و این روز را به عنوان جشن باستانی ملی مطرح می‌کند و از این راه مانند مطبوعات به مردم نزدیکتر شده‌اند. مردم روز چهارشنبه سوری را به عنوان فرهنگ خود پذیرفته‌اند و به دلیل تغییر رویکرد صداوسیما نسبت به این روز، با رادیو و تلویزیون آشتی کرده‌اند. صداوسیما به سمت پذیرفتن و رسمیت شناختن زندگی توده مردم و فرهنگ عمومی مردم گام برداشته است.

این روانشناس اجتماعی درباره برنامه‌های تلویزیون در این راستا گفت: تیزرها و برنامه‌های مختلفی درباره چهارشنبه سوری از تلویزیون پخش می‌شود که در آنها از واژه چهارشنبه سوری استفاده می‌کنند این امر موجب اثرگذاری مثبت صداوسیما در بین مردم می‌شود. سال‌های گذشته، در برنامه‌های تلویزیون، احساسات قلبی درباره روز چهارشنبه‌سوری بیان می‌شد که این امر موجب نپذیرفتن مردم می‌شد و دلیل انحراف چهارشنبه سوری از وضعیت قدیم به امروز نیز همین بوده است.

او درباره اعتماد مردم به صداوسیما گفت: مردم به صداوسیما اعتماد دارند زیرا ما دستگاه بدیل داخلی به جای صداوسیما نداریم و بدیل‌ها برون مرزی هستند. شاید همین امر باعث شد صداوسیما حس کند رقیبی دارد که حرف مردم را می‌زند و تاحدی تغییر رویکرد مثبت داد.

او افزود: صداوسیما سالیان طولانی رویکرد دیگری داشته که این امر باعث اعتماد سخت مردم به صداوسیما می‌شود اما در حال حاضر رویکردش مثبت است. اگر صداوسیما به همین رویه ادامه دهد و به فرهنگ مردم گره بخورد و واقعیت اجتماعی را منعکس کند، مردم آرام آرام اعتماد می‌کنند. در علم ارتباطات مبحثی داریم که می‌گوید، اگر برای مردم بی‌اعتمادی ایجاد کنید بازخورد طولانی مدت خواهد داشت و به سختی اعتماد برمی‌گردد اما نشدنی نیست.